کارنگ رسانه اقتصاد نوآوری است. در کارنگ ما تلاش داریم کسبوکارهای نوآور ایرانی، استارتاپها، شرکتهای دانشبنیان و دیگر کسبوکارها کوچک و بزرگی که در بخشهای مختلف اقتصاد نوآوری در حال ارائه محصول و خدمت هستند را مورد بررسی قرار دهیم و از آینده صنعت، تولید، خدمات و دیگر بخشهای اقتصاد بگوییم. کارنگ رسانهای متعلق به بخش خصوصی ایران است.
تجارت اجتماعی یا سوشال کامرس، شاخهای جدید از تجارت الکترونیکی است که از سال ۲۰۰۸ به وجود آمد. این تجارت ترکیبی از تجارت الکترونیکی با سایتهای شبکههای اجتماعی بهمنظور تسهیل در خریدوفروش محصولات و خدمات با استفاده از فناوریهای مختلف اینترنت است.
اینستاگرام، محبوبترین شبکه اجتماعی در این حوزه است و کسبوکارهای بسیاری در سراسر جهان از این پلتفرم برای فروش محصولاتشان استفاده میکنند. همگام با محبوبیت روزافزون اینستاگرام در تجارت اجتماعی، سرویسهای متنوعی جهت بهبود و تسهیل فرایند خریدوفروش ساخته و ارائه میشوند.
پادرو، ابزاری در حوزه فروش و ارسال سفارشهای آنلاین است و به فروشگاههای اینترنتی و فروشندگان در شبکههای اجتماعی، امکان مدیریت و نظارت بر فرایند فروش و ارسال سفارشها را میدهد. پادروشاپ، یکی از محصولات پادرو و سیستمی هوشمند برای مدیریت و ارسال سفارشهای فروشندگان اینستاگرامی است.
پشوتن پورپزشک، مدیرعامل پادرو، درباره جزئیات و خدمات این محصول در گفتوگو با کارنگ توضیح میدهد و میگوید محصول پادروشاپ تولید شده تا فروشندگان اینستاگرامی بتوانند فروشگاه خود را بهصورت اتوماتیک بسازند.
لطفاً برای شروع درباره عملکرد پادروشاپ توضیح دهید. این محصول چگونه به وجود آمد؟
همواره یکی از هدفهای ما در پادرو، ارائه خدمت به کسبوکارهای کوچک و متوسط بوده است. از ابتدا هم پادرو با همین نگاه، یعنی ارائه خدمت به این دسته از کسبوکارها تأسیس شد. اینستاگرام، یکی از پلتفرمهایی است که در آن، فروشندگان خُرد و کوچک (Micro Sellers) که روش آنلاین را به عنوان یکی از روشها (یا تنها روش) فروش خود انتخاب کردهاند، مشغول به کار هستند. اینستاگرام تبدیل به بازار بزرگی شده است که چندصدهزار فروشنده فعال دارد.
یکی از برنامههای ما این بود که به فروشندههایی که در این حوزه در شبکههای اجتماعی فعالیت میکنند، خدمات ارائه دهیم. قاعدتاً اینستاگرام شبکه اجتماعی اصلی و پیشرو در حوزه تجارت اجتماعی در ایران و بسیاری از کشورهای دیگر است.
بر این اساس، ما ابزاری را برای کمک به فروشندههای اینستاگرامی توسعه دادیم. با این ابزار به آنها کمک میکنیم فروش راحتتری را در اینستاگرام تجربه کنند. به این ترتیب محصول پادروشاپ تولید شد تا فروشندگان اینستاگرامی را قادر سازد فروشگاه خود را از طریق پادروشاپ بهسادگی و بهصورت اتوماتیک بسازند.
به تعبیری دیگر، پادروشاپ عملاً یک فروشگاهساز متصل به اینستاگرام است و امکان ساخت فروشگاه آنلاین مناسب برای شبکههای اجتماعی را در اختیار این فروشندگان قرار میدهد. فروشنده بهراحتی میتواند با استفاده از پیج اینستاگرام خود، یک فروشگاه بسازد و امکانات و خدماتی مانند لینک اختصاصی، پرداخت امن، ارسال یکپارچه و مدیریت سفارش را یکجا دریافت کند.
در خارج از دنیای پادروشاپ، فروشندگان معمولاً از طریق دایرکت از مشتریان سفارش میگیرند و پرداخت از طریق شماره کارت و خدمات کارت به کارت انجام میشود. درواقع در این روش تمام مراحل بهصورت دستی و میتوان گفت غیراستاندارد و غیرایمن پیش میرود. اما کاربری پادروشاپ برای فروشندگان اینستاگرامی، ساختن فروشگاه آنلاین متناسب است که به اینستاگرام آنها متصل میشود و تجربه امن و خوبی را برای فرشنده و مشتری آن به وجود میآورد.
پادروشاپ عملاً یک فروشگاهساز متصل به اینستاگرام است و امکان ساخت فروشگاه آنلاین مناسب برای شبکههای اجتماعی را در اختیار این فروشندگان قرار میدهد.
در حال حاضر چه تعداد کسبوکار با پادروشاپ همکاری میکنند؟
تا الان بیش از ۱۵ هزار فروشنده اینستاگرامی در پادروشاپ ثبتنام کردهاند.
به نظر شما چرا کسبوکارهای اینستاگرامی باید از پادروشاپ استفاده کنند؟ مزیت پادروشاپ برای آنها چیست؟
در حال حاضر فروشندگان ایسنتاگرامی با مشکلات متعددی روبهرو هستند. تمامی ارتباطات بین فروشنده و مشتری در دایرکت اینستاگرام یا واتساپ است. این ارتباطات گسسته است و بازده مناسبی ندارد.
در حالی که اگر مراحل سفارشگیری در پادروشاپ انجام شود، سرویس مدیریت سفارش پادرو، سفارشها را تجمیع و مدیریت میکند، پیامک وضعیت سفارش برای مشتری و فروشنده ارسال میشود، تعداد آیتمهای باقیمانده و فروختهشده محصول مدیریت میشود و بسیاری از دغدغهها از بین میرود.
قابلیت پرداخت امن این محصول نیز برای هر دو طرف، فروشنده و مشتری، مفید خواهد بود. با این سرویس، از یک سو فروشندگان دیگر فیش جعلی دریافت نمیکنند و مشتری هم به جای گرفتن شماره کارت و طی کردن فرایند غیرقابل پیگیری کارت به کارت، از طریق درگاه بانکی، پرداخت آنلاین را انجام میدهد.
با توجه به اینکه ما محصول دیگری به نام پادروپین نیز داریم، ارسال سفارش هم تسهیل میشود. پادروپین خدمات لجستیک را پشتیبانی میکند و محصول پادروشاپ با آن یکپارچه است. یعنی زمانی که سفارشی در پادروشاپ ایجاد میشود، به طور اتوماتیک برای پادروپین هم درخواستی ارسال میشود و درخواست ارسال متناظر با سفارش نیز پس از آمادهسازی محصول توسط فروشنده، در پادروپین ثبت و پردازش میشود و جمعآوری سفارشها از محل فروشنده انجام میشود.
موضوع مهمتر اینکه هر کدام از فروشندهها در پادروشاپ برای خود یک لینک اختصاصی یا بهتر است بگوییم فروشگاه آنلاین اختصاصی دارند و سفارشهایی که در اینستاگرام قبلاً بهصورت دستی مدیریت و پردازش میشد، از این به بعد بهسادگی در پنل پادروشاپ خود مدیریت میکنند.
یعنی پادروشاپ، کل زیرساخت فروش دستی را اتومات کرده و با راحت کردن خیال فروشندگان از این بابت، به ایشان این امکان را میدهد که تمام تمرکز خود را روی فروش محصولاتشان بگذارند که این موضوع در افزایش بهرهوری تأثیر زیادی خواهد داشت. علاوه بر این، پس از ثبت سفارش توسط مشتری، یک لینک رهگیری سفارش هم به مشتری داده میشود و از آن به بعد، برای پیگیری سفارش خود نیاز به تماس از روشهای مختلف با فروشنده ندارد.
پس میتوان گفت پادروشاپ باعث رشد و توسعه بیشتر پادروپین نیز میشود.
بله، قطعاً. گفتیم که طبق برآوردها روزانه بیش از ۷۵۰ هزار تراکنش در این فضا وجود دارد و این بازار از نظر تعداد تراکنش تقریباً پنج تا شش برابر بازار تجارت الکترونیک ایران است. قطعاً این محصول در راستای توسعه کل سبد محصول پادرو بوده است.
با توجه به اینکه بخش مدیریت ارسال سفارشهایی که در پادروشاپ ایجاد شود، به پادروپین سپرده میشود، تعداد سفارشهای پادروپین نیز قاعدتاً افزایش مییابد. از نظر ساختار محصول و قابلیتها و ویژگیها، پادروپین هم بخشی از سرویسها و قابلیتهای خاص محصولش را فقط برای پادروشاپ توسعه داده است.
هر کدام از فروشندهها در پادروشاپ برای خود یک لینک اختصاصی یا بهتر است بگوییم فروشگاه آنلاین اختصاصی دارند و سفارشهایی که در اینستاگرام قبلاً بهصورت دستی مدیریت و پردازش میشد، از این به بعد بهسادگی در پنل پادروشاپ خود مدیریت میکنند.
بر اساس گفتههای شما، پادروشاپ برای فروشندگان ضمانت و امنیت به وجود میآورد و باعث میشود فروشندگان از صحت پرداخت اطمینان حاصل کنند. این محصول برای مشتریان چه مزیتهایی دارد؟ آیا ضمانتی برای آنان نیز ایجاد میکند؟
ما فروشندگان را احراز هویت میکنیم. احراز هویت باعث میشود که اگر از طریق فروشندگان کلاهبرداری صورت گیرد، مشتری امکان پیگیری داشته باشد. البته پادروشاپ در نقطهای وارد میشود که فروشنده و خریدار در پیج اینستاگرام با هم مرتبط شدهاند و مشتری میخواهد نسبت به خرید اقدام کند، ولی با توجه به اینکه فروشندگان احراز هویت میشوند، اگر اتفاقی بیفتد، مشتری میتواند پیگیری کند.
پادروشاپ نمونه خارجی هم دارد؟
بازار تجارت اجتماعی بزرگ است و روزانه شاهد سرمایهگذاریهای عجیبوغریبی در این بازار در تمام دنیا هستیم. زمانی که کارمان را شروع کردیم، محصولات مشابهی وجود نداشت، اما امروز در جاهای مختلف روی چنین محصولاتی کار میکنند. این محصولات الزاماً شبیه پادروشاپ نیستند و بسته به منطقهای که در آن هستند، نگاه و مسیر متفاوتی دارند.
قاعدتاً هنوز این بازار در کل دنیا بسیار جوان است و در اوایل موج توسعه خود قرار دارد. برای مثال، در چین حجم بازار تجارت اجتماعی سالانه ۳۶۰ میلیارد دلار است. حجم بازار تجارت اجتماعی در سال ۲۰۲۱ نزدیک به ۵۰۰ میلیارد دلار بوده که از این مقدار ۳۶۰ میلیارد دلار فقط در چین و ۳۶ میلیارد دلار آن در آمریکا در جریان است.
فاصله چین با بقیه کشورها بسیار زیاد است و میتوان گفت حدود یک دهه از بقیه کشورها جلوتر است. باقیمانده این عدد هم در کشورهای دیگر تقسیم شده است. در همه کشورها این بازار بهسرعت رشد میکند و نرخ رشد آن هم عجیب است. برآورد میشود در دو یا سه سال آینده این بازار رشدی را تجربه کند که چند برابر رشد تجارت الکترونیک است و تا سال ۲۰۲۵ رشد ۵/۲ برابری را در دنیا خواهد داشت.
این بازار جوان، جای کار بسیار دارد و ما در تلاشیم که در این بازار با هوشمندی حرکت کنیم، پیشرو باشیم و قدمبهقدم ساختار توسعه را طوری بچینیم که بیشترین بازده را داشته باشیم.
حجم بازار تجارت اجتماعی در سال ۲۰۲۱ نزدیک به ۵۰۰ میلیارد دلار بوده که از این مقدار ۳۶۰ میلیارد دلار فقط در چین و ۳۶ میلیارد دلار آن در آمریکا در جریان است.
آیا آمار جدیدی در مورد تعداد، متوسط فروش و گردش مالی کسبوکارهای اینستاگرامی در ایران دارید؟
آمار و ارقام در مورد فروشگاههای اینستاگرامی متغیر است. اتفاق نظرات مبنی بر این است که بیش از یک میلیون فروشگاه اینترنتی در شبکههای اجتماعی وجود دارد. گاهی میشنویم که این تعداد به یک میلیون و ۷۰۰ هزار نیز میرسد. اما تعداد فروشگاههای اینستاگرامی فعال حدود ۳۰۰ تا ۳۵۰ هزار است.
فعال از این منظر که فروش از طریق این شبکه اجتماعی را انجام میدهند و از این طریق درآمد کسب میکنند و این درآمد در زندگی آنها اثرگذار است.
تقریباً روزانه در اینستاگرام ۷۵۰ هزار تراکنش اتفاق میافتد و سفارش ثبت میشود. با توجه به اینکه میانگین ارزش سفارشها در اینستاگرام حدود ۱۵۰ هزار تومان است، برآورد شده است که فروش سالانه کسبوکارهای اینستاگرامی بیش از ۴۰ هزار میلیارد تومان باشد.
با توجه به میانگین ۱۵۰ هزار تومان به ازای هر سفارش و تعداد ۵/۲ سفارش در روز، میانگین ۱۰-۱۱ میلیون فروش ماهانه برای فروشندگان فعال اینستاگرامی منطقی به نظر میآید که البته قطعاً بخشی از این مبلغ به عنوان حاشیه سود آنها در نظر گرفته میشود که با توجه به نوع محصول و خدمت، این درصد متغیر است.
آیا قصد دارید امسال محصول دیگری که مکمل پادروپین و پادروشاپ باشد، راهاندازی کنید؟
بله، ما لاین سوم محصول را نیز داریم که در زنجیره ارزش پادروپین و پادروشاپ بهصورت مشترک قرار دارد و بیشتر جهت تسهیل زنجیره لجستیک کسبوکارهای کوچک و متوسط است. احتمالاً طی یکی دو ماه آینده آن را معرفی میکنیم. در سال ۱۴۰۱، ما با سه محصول پیش خواهیم رفت.
پادروشاپ با چه چالشهایی مواجه بوده است؟
پادروشاپ یک چالش بزرگ دارد. ما عملاً بهعنوان یک شرکت پیشرو و اولین در این بازار، وظیفه داریم که برای توسعه دامنه عملکرد خود فرهنگسازی کنیم و این محصول را به بازار مخاطب بشناسانیم. این یک چالش بسیار بزرگ است و در بعضی نقاط سرعت شما را بهشدت کاهش میدهد.
دستوپنجه نرم کردن با این مسئله، فرهنگسازی و معرفی تجارت اجتماعی سخت است. مخصوصاً اینکه با تعدادی زیادی از بازیگران (فروشندگان و مشتریان) با پراکندگی بسیار بالا سروکار دارید. البته این چالش همه «اولینها» است که وظیفه اصلی فرهنگسازی را ناخودآگاه بر عهده میگیرند و مسیر را برای بازیگران بعدی نیز هموارتر میکنند.