ترکیب هنر با محصولات کاربردی / گفت‌و‌گو با محبوبه انصاری، مؤسس برند هنر و هیمه

هنر در زندگی ایرانیان همیشه جایگاه خاص و ویژه‌ای داشته و همه‌ ما در بین وسایل و لوازم زندگی، همیشه محصولات و قطعات هنری خاصی داشته‌ایم، اما با پیشرفت فناوری و فراگیر شدن برند‌ها و افزایش قیمت آثار هنری، کم‌کم توان و رغبت ما نسبت به خرید قطعات هنری کمتر شد.

البته برخی کسب‌و‌کارها به‌ دنبال پیدا کردن راه بازگشت آثار هنری به زندگی مخاطبان خود هستند. محبوبه انصاری کسی است که با راه‌اندازی کسب‌و‌کار «هنر و هیمه» در این راستا تلاش می‌کند. او صنعت نجاری را با هنر نقاشی ایرانی ترکیب کرده تا لوازم کاربردی خانه مزین به هنر ایرانی شوند.

انصاری کارشناسی نقاشی خود را از دانشگاه فردوسی مشهد اخذ کرده است. خودش می‌گوید همیشه علاقه‌مند به نقاشی بوده و سعی می‌کرده این هنر را به همه معرفی کند. او از پنج‌ سال پیش کار خود را آغاز کرده و اکنون یک کسب‌و‌کار در زمینه نجاری و نقاشی روی لوازم چوبی منزل دارد.

هنر و هیمه دقیقاً چه کاری انجام می‌دهد؟

کار ما در دسته‌بندی صنایع دستی قرار ‌می‌گیرد. در آغاز من تصمیم گرفته ‌بودم هنر نقاشی و گاهی اوقات دکوپاژ را روی وسایل کوچک خانه پیاده و محصولاتی تولید کنم که یک قاب کوچک هنری در کنار سایر وسایل باشد. مثلاً نقاشی روی یک قاب کوچک آینه یا روی جعبه دستمال کاغذی یا یک سینی.

بعد از تولید‌ این محصولات، با توجه به استقبال مخاطبان، حس کردم جا دارد این ترکیب هنری را روی وسایل بزرگ‌تر و کاربردی‌تر نیز امتحان کنم. با مشورت و حمایت همسرم شروع به تولید یک‌سری وسایل چوبی خانگی مثل کمد، کنسول و جاکفشی با طرح‌های نقاشی کردم که مورد استقبال مشتریان قرار گرفت.

از چه زمانی فعالیت خودتان را آغاز کردید و سرمایه اولیه‌‌اش چگونه تأمین شد؟

حدود پنج سال پیش کار خود را آغاز کردم. مهارت و تکنیک‌های نقاشی را از دوران دانشجویی آموخته بودم و در این زمینه توانایی ورود به بازار کار را داشتم، اما در این مدت دوره‌های آموزشی جدید‎‌تر را نیز پشت‌ سر گذاشتم و چون کارم را از وسایل کوچک و ارزان خانه شروع کردم، سرمایه‌ اولیه‌ زیادی احتیاج نداشتم.

بخشی از وسایل نقاشی را از دوران دانشجویی داشتم و حدود یک میلیون تومان برای خرید رنگ و وسایل مصرفی هزینه کردم. پس از فروش محصولاتی که در ابتدا تولید کرده ‌بودم، توانستم هزینه‌ اولیه را جایگزین کنم و کم‌کم سرمایه‌ام بیشتر شد. بعد از استقبال مخاطبان و اینکه مطمئن شدم برای محصولاتم مشتری وجود دارد، تصمیم گرفتم کارم را روی محصولات بزرگ‌تر آغاز کنم و فصل دوم کسب‌و‌کارم آغاز شد.

چه شد که به فکر راه‌اندازی این کسب‌و‌کار افتادید و پایش کدام نیاز شما را به این سمت سوق داد؟

من همیشه علاقه داشتم که هنر نقاشی سهم بیشتری در زندگی مردم داشته ‌باشد، اما زندگی پرخرج و بامضیقه‌ کنونی برای آثار هنری که روی تابلوها و بوم‌های نفیس قرار می‌گیرند، جایی ندارد. قشر بسیار اندکی هستند که توان خرید یا استفاده از این محصولات را داشته ‌باشند، بسیاری از افراد کارایی خاصی برای نقاشی‌های روی تابلو و بوم قائل نیستند و این باعث مرگ حضور آثار هنری در خانه‌های ما می‌شود.

این شد که تصمیم گرفتم نقاشی را روی وسایل کاربردی خانه پیاده کنم. البته در بسیاری از وسایل عتیقه و قیمتی قدیمی نیز این هنر را می‌دیدم. به همین دلیل سعی کردم نقوشی که انتخاب می‌کنم به طرح‌های سنتی قدیمی نزدیک باشد تا حس خوبی در مخاطب ایجاد کند. به نظرم این نیازی بود که در مخاطب من وجود داشت و همین ترکیب هنر با محصولات کاربردی موجب استقبال مخاطبان شد.

چه مزیت رقابتی برای کسب‌و‌کار خودتان قائل هستید؟

من فکر می‌کنم چون محصولاتم را از بین محصولات پرکاربرد خانگی انتخاب کردم، به نسبت سایر رقبا که محصولات دکوراتیو تولید می‌کنند، مزیت دارم. محصولاتی چون میز ‌تلویزیون، جاکفشی، میزهای عسلی و کلاً هر محصول چوبی که در هر خانه‌ای در فهرست واجبات است، بوم نقاشی من است و البته پس از گسترش کار و ترکیب نجاری خاص، توانستم طراحی اولیه‌ محصول را نیز متناسب با حال‌وهوا و نقش کارهایم انجام دهم.

در حال حاضر کسب‌و‌کار شما در چه وضعیتی قرار دارد؟

بعد از ورود به فاز دوم کسب‌و‌کارم، توانستم با حمایت همسرم یک کارگاه ۲۰۰متری راه‌اندازی و تجهیز کنم. ما حدود ۳۷ هزار نفر دنبال‌کننده‌ اینستاگرام داریم و در کارگاه‌مان دو بخش را هم‌زمان پیش می‌بریم؛ بخش نجاری و نقاشی. در بخش نجاری پنج نفر آقا به‌صورت ثابت فعالیت می‌کنند و در بخش نقاشی نیز چهار خانم فعال هستیم که کارهای نقاشی و پتینه را انجام می‌دهیم. در ابتدای کار، طرح ساخت محصولات کاملاً توسط من انجام می‌شد، اما بعد از چندی محصولات را با نظر و مشورت مشتریان و با توجه به سبک خانه و سلیقه‌ آنان طراحی کردیم.

بازاری را که در آن فعالیت می‌کنید، چگونه ارزیابی می‌کنید؟ وسعت این بازار چقدر است؟

در حقیقت بازار کار ما همان بازار صنایع چوبی لوازم خانگی است، اما چون سبک کار ما یک سبک جدید است، معمولاً جوانان و زوج‌هایی که تازه تشکیل زندگی می‌دهند، از این محصولات بیشتر استقبال می‌کنند و شاید بتوان گفت به اندازه‌ هر زندگی جدیدی برای ما مشتری وجود‌ دارد، اما نکته مهم این است که به‌دلیل تازگی و سبک خاص این محصولات، بسیاری از مشتریان از وجود چنین محصولاتی بی‌خبر هستند و بخش خیلی کمی از بازار هدف از وجود ما مطلع هستند.

چه چشم‌اندازی برای هنر و هیمه دارید و چه مشکلاتی بر سر راه خود می‌بینید؟

بی‌شک گسترش کسب‌و‌کار و معرفی بیشتر این محصولات به جامعه‌ هدف، چشم‌انداز اصلی من است و به‌دلیل بی‌ثبات‌بودن فضای مجازی و فیلترینگ، ما مجبور هستیم یک فروشگاه دائمی داشته باشیم تا مخاطبان بتوانند محصولات را در آن مشاهده کنند.

اما راه‌اندازی یک فروشگاه دائمی علاوه بر وقت‌گیر بودن، هزینه‌بر نیز هست. متأسفانه شرایط فعلی برای ما ضرر صددرصدی داشت و مجبور شدیم مدتی همه هزینه‌ها را از پس‌اندازی که برای توسعه کنار گذاشته بودیم، صرف کنیم. با این اوصاف حتی چشم‌اندازهای ما برای کسب‌و‌کار را نیز محدود کردند و مجبوریم به جای توسعه فقط به بقا بیندیشیم و تلاش کنیم همکاران‌مان را حفظ کنیم.

آیا تاکنون جذب سرمایه کرده‌اید یا برنامه‌ای برای این امر دارید؟

نه جذب سرمایه نداشته‌ام و تنها سرمایه‌ای که به کارم تزریق شد، همان بخش حمایت همسرم و تجهیز کارگاه بود. البته من همیشه در شراکت و جذب سرمایه محتاط هستم، اما بسیار می‌شنوم که دولت مدعی است حمایت‌هایی از زنان کارآفرین انجام می‌دهد و وام‌های کم‌بهره‌ای به آنان پرداخت می‌کند؛ البته نتوانستم هیچ‌ کدام از این وام‌ها را اخذ‌‌ کنم و حتی بعید می‌دانم چنین تسهیلاتی وجود داشته‌ باشد؛ چراکه وقتی دولت با سیاست‌گذاری غلط ضرر‌های کلانی به کسب‌و‌کارها می‌زند، بعید است سیاست درست حمایتی و پرداخت وامی حتی به اندازه‌ ضرری که خودش به کسب‌و‌کارها وارد کرده، وجود داشته باشد.

چه توصیه‌ای برای خانم‌هایی دارید که می‌خواهند کسب‌و‌کار خود را راه بیندازند؟

اول اینکه کار خلاقانه‌ای را که خودشان در آن مهارت و استعداد دارند، پیدا کنند. از آموزش‌دیدن نترسند و مهارت‌های خود را تقویت کنند و البته در این روزهای سخت کسب‌و‌کار، همه تلاش‌شان را برای بقای کسب‌وکارشان انجام دهند. هم‌فکری و جذب همراهی خانواده نیز می‌تواند آنها را در مسیر بهتری قرار دهد و پیشرفت‌‌شان را تضمین کند.