تسلای ایرانی با قلب چینی!

از زمان ظهور فوردیسم، ایده تاسیس زیربرند در شرکت‌های خودروسازی روالی مرسوم است. فورد با لینکلن و مرکوری و اخیرا ماچ-ای، تویوتا با لکسوس و سایون، نیسان با داتسون و اینفنیتی، سیتروئن با دی‌اس و هیوندای با جنسیس همه راهی را می‌روند که از همان محصولات اقتصادی و معمول، پول بیشتری به جیب بزنند. نوآوری جالبی که اغلب هم جواب می‌دهد و درآمد و سهم بازار شرکت را افزایش می‌دهد. اینها را نوشتیم که از کار جدید ایران خودرو پرده برداری کنیم.

بعد از نیم قرن آزمون و خطا، خودروساز ایرانی تصمیم گرفته راه خودروساز شدن را بپیماید و برای این کار، از زیربرند تازه‌ای تحت عنوان جتکو رونمایی کرده است. جتکو که اولین محصولش را در شرف رونمایی دارد، قرار است در بازار محصولاتاقتصادی و سبز، با خودروهای روز جهان در بازار ایران و منطقه خاورمیانه رقابت کند.

نخستین تصاویر رسمی از سدان جتکو که ابعادی در اندازه یک تویوتا کرولا دارد، گویای راهبرد ایران خودرو است. تولید خودروهای جوان‌پسند و متفاوت برای طیف گسترده خریداران ایرانی در یک برند جدید.کل پروسه تولید البته در ایران خودرو محقق می‌شود. با این حال کار تولید این خودرو زیر نظر جتکو است که تازه 3سال از حیاتش می‌گذرد.

چیزی درست مثل وین‌فست ویتنام یا لینک اند کو چین که با عمری کم و تیمی نوپا، درصدد گرفتن سهم بازار برندهای قدیمی است.برقی بودن خودرو جتکو دیگر نوآوری ایران خودرو است که هم می‌تواند برگ آس این شرکت در دهه آتی باشد و هم عامل زمین خوردن جتکو. شواهد نشان می‌دهد این حرکت جدید، قرار است تحولی جدی در صنعت خودرو باشد. شرط این تحول صحت اطلاعاتی است که درباره این پروژه درز کرده است. درباره پروژه جتکو چه می‌دانیم؟

جنبش جدید آبی‌های جاده مخصوص
جتکو (jetco) عنوان مخفف عبارت شرکت جامع تحقیق و توسعه فناوری های خودرو است. ظاهرا یک تکنیکال سنتر یا مرکز تحقیق و توسعه و طراحی خودرو است. یعنی ایران خودرو دوست دارد اینگونه القا کند اما به نظر داستان فراتر از این مسائل است.

سند ما برای این ادعا اولین پروژه جتکو است که در یک قدمی معرفی قرار دارد. خبرها و شایعات بسیاری از حدود 2سال پیش به گوش می‌رسید که آبی‌پوشان جاده مخصوص به فکر توسعه محصولی با قلب الکتریکی هستند. برخی از شواهد نشان می‌دهد ایران‌خودرو در این کار از مهندسی معکوس استفاده کرده و با وارد کردن 4دستگاه از خودروهای تسلا مدل3 که پارسال به گمرک آمدند و سروصدای زیادی به پا کردند، قصد دارد محصولی ایرانی از دل برند آمریکایی بیرون بکشد.

حالا گویا کل این پروسه کپی‌برداری از نوآوری تسلا در جتکو در حال اجراست. البته مهندسی معکوس هرچند نمی‌تواند به معنی دستیابی به دانش فنی ساخت خودرو باشد. یک خودرو اجزایی دارد که برای تولید آنها، شرکت نیازمند سال‌ها سرمایه‌گذاری و تحقیق است. بررسی کارنگ نشان می‌دهد قوای محرکه نسخه تمام برقی و بردبلند این خودرو از کشور چین تامین شده که در زمینه تولید خودرو برقی دست کمی از برندهای برجسته جهان ندارد.

در عین حال شایعات بسیاری مبنی بر معرفی این خودرو به عنوان نسل تازه سمند به گوش می‌رسد. ارزیابی این خودرو در استایل بدنه و زبان طراحی نشان می‌دهد ایران خودرو و زیربرندش جتکو، نیم نگاهی به محصولات هیوندای دارند.

گفته می‌شود جتکو در ترکیب تیم طراحی و مهندسی خود از برخی اعضای تیم طراحی و مهندسی سایپا رهام سود برده است. ایران خودرو که عزم خود را برای ورود به بازارهای جهانی و منطقه‌ای جزم کرده، در تلاش است با این محصول شانس خود را برای صادرات خودرو به مناطقی نظیر روسیه و آسیای میانه، خاورمیانه و شمال آفریقا و نیز آمریکای جنوبی امتحان کند.

طول بدنه 4.6متری، ظرفیت صندوق بار 550لیتری در کنار پک باطری 55کیلووات ساعتی که 350 کیلومتر برد دارد، از محصول مدنظر جتکو خودرویی اقتصادی و جادار خواهد ساخت که برای خانواده‌های متوسط جذابیت دارد. استفاده از امکانات روز نظیر صفحات لمسی و سامانه رهیاب در کنار گنجایش5سرنشین جتکو را به رقیب مستقیم سدان‌های شرقی نظیر مزدا3 و هیوندای الانترا تبدیل می‌کند.

نکات جالب درباره سدان جتکو این است که با فرم طراحی اسپرت در کلاسی متفاوت، معنایی تازه از ایران خودرو را برای خریداران تداعی می‌کند. اینکه بعد از 50 سال ایران‌خودرو به اهمیت دستیابی به زنجیره ارزش افزوده طراحی خودرو پی برده موضوعی است که نباید از کنار آن به سادگی گذشت.

آینده مامور مخفی ایران خودرو
استراتژی ایران خودرو بسیار مخفیانه و بدون درز اطلاعات پیش می‌رود و تا امروز به انتشار تنها چند تصویر از بدنه و کابین خودرو محدود شده است. با این حال اگر شایعات به حقیقت بپیوندد، شاهد ایجاد زیربرندی تازه از بزرگترین خودروساز کشور هستیم. زیربرندی که به کار تولید خودرو برقی مشغول است و جدا از ایران خودرو، زنجیره تامین، سیستم بازاریابی، مصرف‌کنندگان و حتی بازار متفاوتی را هدف قرار داده است؟

آیا تسلای ایرانی که از قلب تپنده چینی سود می‌برد، گیم چنجر بازار ایران در دهه آتی است؟ بدون زیرساخت‌های گسترده شارژ باطری، کار ایران خودرو در جتکو کمی دور از واقعیت به نظر می‌رسد. البته بعد از یک دهه توسعه، حتی در آمریکای شمالی هم کمبود جایگاه‌های شارژ باطری آزاردهنده است اما اینکه ایران بتواند با سرعتی نزدیک به سرعت اروپا و آمریکای شمالی، جایگاه‌های شارژ خود را توسعه دهد، کمی دور از انتظار است.