کارنگ، رسانه اقتصاد نوآوری ایران
رسانه اقتصاد نوآوری ایران

در نشست خبری تیم هم‌آفرینی مطرح شد / صنف نیاز به آرامش دارد

نشست خبری تیم هم‌آفرینی در محل پارک فناوری فردا و با حضور تعدادی از کاندیداهای این تیم برگزار شد. در این نشست حسین اسلامی، رئیس هیئت‌مدیره نصر تهران؛ صادق فرامرزی، نایب‌رئیس؛ آیدین عدالت، رئیس رسته سخت‌افزار؛ رضا قربانی، رئیس کمیسیون فین‌تک؛ محمدرضا قلعه‌نوی، رئیس رسته خدمات فناوری اطلاعات؛ مجید اورعی، رئیس رسته توسعه نرم‌افزار، فرهاد کرم‌زاده، خزانه‌دار؛ حمید بابادی‌نیا، عضو هیئت‌مدیره؛ حمید بهنگار، رئیس کمیسیون اقتصاد دیجیتال و سیدمحمدعلی شریفی‌الحسینی، رئیس کمیسیون مالیاتی حضور داشتند.

در این نشست هر کدام از اعضا از دستاوردهای خود در دوره ششم سازمان نصر استان تهران گفتند و در ادامه به سؤالات خبرنگاران درباره فعالیت‌های سه‌ساله صنف پاسخ دادند.

در این نشست رضا قربانی گزارشی درباره رویداد روز فناوری اطلاعات ارائه داد که در آن به هزینه‌های این رویداد با ذکر آمار و ارقام پرداخته شده بود.

 در ادامه نشست و پیش از پاسخ به سؤالات خبرنگاران اعضا به تشریح فعالیت‌ها و نظرات خود پرداختند.

 حسین اسلامی، رئیس هیئت‌مدیره نصر در ابتدای این نشست موضوع اخلاق‌مداری را در جریان انتخابات از مهم‌ترین مواردی دانست که تیم هم‌آفرینی آن را رعایت می‌کند. اسلامی در این مورد خاطرنشان کرد: «ما در پذیرش نتیجه انتخابات هیچ شرط و شروطی نداریم و فکر می‌کنیم که رعایت اخلاق مهم‌تر از برنده شدن در انتخابات است. کار صنفی کردن، آورده فردی چندانی برای اشخاص ندارد و واقعیت این است که اعضای جدید باید فشار و استرس زیادی را در سه سال آینده تحمل کنند. همه مایی که امروز در این نشست دور هم جمع شده‌ایم، به رفتار صنفی درست واقفیم و می‌دانیم که این انتخابات، انتخابات ریاست‌جمهوری و مجلس و شورای شهر نیست. ما در دوره ششم تمام تلاش‌مان را کردیم تا به برخی از موضوعات مطرود و مغفول اکوسیستم بپردازیم. این تلاش‌ها گاه به نتیجه رسیده و گاه با بن‌بست روبه‌رو شده است.»


مهاجرت باعث کاهش کیفیت کالای حوزه فاوا می‌شود


مجید اورعی، از دیگر اعضای تیم هم‌آفرینی درباره مسئله مهاجرت و رویکرد صنف نسبت به این مسئله بیان کرد: «مهاجرت‌ها دیگر خاص نیروی متخصص نیست و هر کسی که بتواند، مهاجرت می‌کند. با این حال می‌توان ادعا کرد که وضعیت مهاجرت نیروی انسانی در رسته نرم‌افزار بحرانی شده است.»

او در ادامه اضافه کرد: «این بحران نه‌تنها کسب‌وکارها را در جذب و نگهداشت نیروهای خود با مشکلات جدی روبه‌رو می‌کند، بلکه باعث کاهش کیفیت خدمات و نارضایتی مردم از محصول و خدمتی که دریافت می‌کنند نیز می‌شود. از طرفی با تورم و کاهش سود شرکت‌ها نیز مواجهیم و محصولات و خدمات شرکت‌های نرم‌افزاری با قیمتی به دور از قیمت ارز به فروش می‌رود و این می‌تواند به مرگ صنعت نرم‌افزار منجر شود.»

او خاطرنشان کرد: «ما قرار بود کاری کنیم که ایده اقتصاد بدون نفت در فاوا تحقق پیدا کند، اما امروز شاهد بسته شدن برخی از شرکت‌های نرم‌افزاری هستیم و با چالش آنها در زمینه تأمین منابع مالی و انسانی روبه‌روییم. در واقع، شاخص استهلاک از سایر شاخص‌ها پیشی گرفته و کاهش سرمایه اجتماعی و ناامیدی جمعی باعث شده تا ما دیگر نتوانیم تنها با افزایش دستمزد افراد، آنها را در داخل کشور نگه داریم.»

اورعی تأکید کرد: «ما در سه سال گذشته تمام تلاش خود را در راستای ورود به این بحث کرده‌ایم تا صنعت نرم‌افزار را احیا کنیم. در همین راستا، با رگولاتور وارد گفت‌وگو شدیم و ۲۰ نفر از اعضای صنف پیش‌قدم شدند تا با مجوز رگولاتور، صدور مجوزهای نرم‌افزاری، تجمیع آنها و اسناد مربوطه را بازنگری کنند.»

آیدین عدالت در ادامه صحبت‌های ابتدای نشست درباره لیست تیم هم‌آفرینی عنوان کرد: «به نظر من، هم‌آفرینی یک لیست انتخاباتی نیست که چند هفته قبل از انتخابات شکل گرفته باشد؛ ما نزدیک به سه سال است که همدیگر را می‌شناسیم و با توجه به شناختی که از یکدیگر و توانایی‌هایمان داشته‌ایم، تشکیل یک تیم داده‌ایم. ما بر این باوریم که گرچه شایستگی شرط کافی عضویت در صنف است، اما شرط لازم نیست و این توانایی هم‌افزایی فرد با تیم است که باید به‌عنوان شرط لازم در نظر گرفته شود.»


دوره پرچالش رسته خدمات فناوری اطلاعات در دوره ششم


به گفته محمدرضا قله‌نوی، رسته‌ها مفهوم جدیدی هستند که در دوره ششم نظام صنفی رایانه‌ای استان تهران ایجاد شدند و گرچه نیاز به اصلاحاتی دارند، اما با توجه به تغییراتی که در ساختار این سازمان ایجاد کردند، باید ادامه پیدا کنند. او در این خصوص اظهار کرد: «مفهوم رسته در این مدت توانسته یک تغییر بنیادین ایجاد کند و آن پل زدن بین اعضای هیئت‌مدیره و کمیسیون‌ها بوده است. ساختار رسته‌ها به این گونه است که تعدادی از اعضای هیئت‌مدیره به همراه رؤسای کمیسیون‌ها را در برمی‌گیرد تا مقوله تصمیم‌سازی را تسهیل ببخشند. به نظر من، رسته خدمات فناوری اطلاعات در دوره ششم، پرچالش‌ترین دوره خودش را پشت سر گذاشت؛ آغاز به کار آن با همه‌گیری کرونا بود و بعد درگیر مسائل دیگر نیز شد. این دورهمی جزو برنامه‌های رسته ما بود و مشتاقیم که عملکرد سه‌ساله‌مان را ارائه دهیم.»

او در ادامه افزود: «ما در حوزه افتا، آموزش و پژوهش و استفاده از اشخاص حقیقی عملکرد خوبی داشته‌ایم و نتیجه گرفته‌ایم. ایجاد رسته خدمات فناوری‌های مالی نیز در دستور کار ما قرار گرفت و در راستای ارائه خدمات توانمندساز داده‌محور قدم برداشتیم.»


در دوره ششم از پلمب شرکت‌ها جلوگیری کردیم


در این نشست سید محمدعلی شریفی‌الحسینی، رئیس کمیسیون مالیاتی نصر تهران نیز در ادامه صحبت سایر اعضا به یکی از دستاوردهای این کمیسیون اشاره کرد و گفت: «من به واسطه اینکه برای سه دوره نماینده نصر تهران در کمیسیون تخصصی تنظیم مقررات وزارت ارتباطات بودم، توانستم وارد گفت‌وگو با مجلس شوم که یکی از نتایج این گفت‌وگوها جلوگیری از پلمب یکسری شرکت‌ها بود.»

او در ادامه عنوان کرد: «علاوه بر این، من دبیر کمیسیون اینترنت نیز بودم و تلاش کردم به صندوق توسعه فیبر که یکی از پیشران‌های فناوری اطلاعات کشور است، بپردازم. در بخش مالیاتی نیز با برگزاری وبینار و مشاوره به اعضای صنف تلاش کردیم جایگاه خوبی برای کمیسیون مالیاتی نصر تهران ایجاد کنیم.»

حمید بهنگار، رئیس کمیسیون اقتصاد دیجیتال نصر تهران نیز در صحبت‌هایش به فشارهای زیادی که روی شرکت‌های حوزه نرم‌افزار و سخت‌افزار است، اشاره کرد و توضیح داد: «ما باید در دوره هفتم به فکر توسعه اقتصاد دیجیتال کشور باشیم و تلاش کنیم از طریق افزایش سهم اقتصاد دیجیتال فشار روی کسب‌وکارها را کاهش دهیم. بخش‌های مختلفی مانند کشاورزی، معدن، سلامت و… می‌توانند هوشمند شوند.»


ما به تیمی متشکل از افراد با تخصص‌های گوناگون نیاز داریم


حمید بابادی‌نیا که در پنج دوره گذشته عضو هیئت‌مدیره نصر بوده، در ادامه صحبت‌ها بیان کرد: «نمایندگان خوب بخش خصوصی توانایی این را دارند که مشکلات و چالش‌های همکاران‌شان را به حاکمیت منتقل کنند. ما به تیمی متشکل از افراد با تخصص‌های گوناگون نیاز داریم تا بتوانیم پاسخگوی نیازهای اکوسیستم باشیم. تیم هم‌آفرینی نتیجه سال‌ها همکاری اعضای نصر با یکدیگر و یک تیم یکپارچه است. اعضای این تیم کارنامه مشخصی دارند و هریک راهبر یک کسب‌وکار هستند و به همین دلیل می‌دانند که مشکلات اکوسیستم چیست و سی‌ام ماه حقوق دادن چه معنایی دارد.»


در دوره ششم بستر تصمیم‌سازی ایجاد کردیم


صادق فرامرزی نیز در ادامه، ضمن معرفی فعالیت‌های خود در دوره ششم که شامل برگزاری الکامپ نیز می‌شود، مطرح کرد: «هیئت‌مدیره باید بتواند تصمیم‌گیر باشد و بدیهی است که تصمیم‌سازی جای دیگری اتفاق می‌افتد. کاری که در دوره ششم انجام شد، این بود که حوزه تصمیم‌سازی گسترش داده شد. ما تعداد کمیسیون‌ها و رسته‌ها را افزایش دادیم تا بستر تصمیم‌سازی درست ایجاد شود. حالا اینکه چقدر در کارمان موفق بوده‌ایم را زمان مشخص می‌کند. ارتباط مؤثر با بدنه یکی از اقدامات مهمی است که یک هیئت‌مدیره باید به آن توجه کند. سر نبودن ما دعوا است و ما چاره‌ای نداریم جز اینکه هوای همدیگر را داشته باشیم.»

در بخش دیگری از نشست محمد دین‌محمد آذری، رئیس کمیسیون زیرساخت مراکز داده درباره عملکرد این کمیسیون در دوره ششم اظهار کرد: «همکاری‌های خوبی با پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات وزارت ICT کشور داشتیم و در پروژه‌هایی نظیر ابر ایران، ابر دولت و توسعه زیرساخت شبکه ملی اطلاعات همکاری کردیم.»

علی صالحی لنگرودی کاندیدایی که از ادامه فعالیت انتخاباتی انصراف داده نیز در ادامه این نشست به بخش‌های فعالیت صنفی نظام رایانه‌ای استان تهران اشاره کرد و گفت: «در این حوزه بیشتر به بخش تعامل صنف با دولت پرداخته شده؛ در حالی که به روابط درون سازمان و پتانسیل‌هایی که در آن برای خود اعضا و روابط بین‌شان می‌تواند وجود داشته باشد پرداخته نشده است.»


با نقشه‌های داخلی نمی‌توان در فضای جهانی حضور داشت


در ادامه نشست خبرنگاران سؤالات خود را مطرح کردند؛ سؤالاتی که بیشتر در حوزه کیفیت فعالیت صنف در دوره گذشته بود.

 قلعه‌نوی در پاسخ به این سؤال که آیا نظام صنفی به دنبال رشد و توسعه داخلی است یا بین‌المللی گفت: «بحثی که در ابتدا مطرح بود، جهانی بودن فعالیت بود. اما باید واقعیت‌هایی را قبول کرد. امروزه وضعیت کسب‌وکار کشور و سیاست امور خارجه ما به صورتی است که نمی‌توانیم با نقشه‌های داخلی در فضای جهانی حضور داشته باشیم. یکی از دغددغه‌هایی که در چند سال گذشته شاهد آن بوده‌ام این است که کمیسیون صادرات در این راستا بسیار تلاش کرده است.»

او در ادامه خاطرنشان کرد: «باید در برخورد با موضوع فعالیت جهانی، نگاهی بیرونی اما درون‌زا داشته باشیم. این موضوع را باید بپذیریم عددهایی که برای خدمات فاوا پرداخت می‌کنیم عددهای واقعی نیستند. برای مثال هرچند مقداری که برای خرید سخت‌افزار خرج می‌کنید باید چند ده برابر را روی خدمات نرم‌افزاری خرج کنید.»

او در ادامه اشاره کرد که برای رسیدن به فعالیت جهانی و رسیدن به محصولات باکیفیت قابل صادرات باید برخی از فرهنگ‌ها بازنگری شوند. تأکید او برای رسیدن به فعالیت جهانی بر بازنگری سیستم داخلی بود.


با هر کس که وارد هیئت‌مدیره شود، همکاری می‌کنیم


 اسلامی به این سؤال که آیا امکان همکاری با علی حکیم جوادی در تیم هم‌آفرینی با توجه به سرلیست بودن او وجود دارد یا خیر، این‌گونه پاسخ داد: «هر کس که در هیئت‌مدیره صنف ورود پیدا کند با او همکاری خواهیم داشت. اما در دوره قبل هم ما عنوانی به نام سرلیست نداشتیم و اعتقادی به آن نداریم.»

حمید بابادی‌نیا در ادامه این پاسخ گفت: «آقای حکیم‌جوادی در دوره دوم هیئت‌مدیره سازمان یعنی در زمان ریاست آقای وحدتی، ریاست بخش دیگری را انجام می‌دادند. بهترین تعامل با بخش دولتی در زمان ریاست ایشان بود.»

او در ادامه اشاره کرد که علی حکیم‌جوادی بهترین گزینه برای ارتباط نصر با دولت است، زیرا علاوه بر تحصیلات آکادمیک مربوطه، مسئولیت‌های اجرایی در دولت داشته است؛ بنابراین به‌عنوان یک شخص دولتی و آشنا با حوزه آی‌تی مورد احترام اعضا قرار دارد.»

بابادی‌نیا در ادامه باز هم به نبودن فرد سرلیست در تیم هم‌آفرینی اشاره و تأکید کرد که به همین دلیل نیز تبلیغات تیم هم‌آفرینی به‌صورت دایره‌ای ارائه شده است. همچنین او تأکید کرد دوره ششم تنها دوره‌ای است که رئیس از قبل تعیین شده نداشته است.

اسلامی نیز در ادامه گفت: «فرصت همکاری با ایشان وجود داشته است. ما طی مذاکرات ابتدا به این نتیجه رسیدیم که یک لیست انتخاباتی داشته باشیم تا وحدت ایجاد شود، اما در نهایت به تفاهم نرسیدیم و آقای حکیم‌جوادی در سرلیست تیم مقابل قرار گرفت.»


انتخابات صنف با مجلس و ریاست‌جمهوری متفاوت است


در ادامه نشست رضا قربانی در پاسخ به یکی از خبرنگاران که پرسیده بود آیا فرصت مناظره بین تیم‌ها وجود دارد یا خیر، گفت: «به اندازه کافی در صنف نویز وجود دارد و اگر قرار باشد به بهانه انتخابات این نویز را بیشتر کنیم، ترجیح می‌دهیم رفتار مادری را داشته باشیم که در میانه راه دست فرزندش را رها می‌کند. ما یک کارگروه رسانه‌ای تشکیل دادیم و بنای ما در این کارگروه این بود که مجادله و مناظره نداشته باشیم. البته این به آن معنا نیست که از مناظره می‌ترسیم بلکه ترجیح ما این است وضعیت آشفته‌ای که وجود دارد را آشفته‌تر نکنیم. اکنون بیش از سه‌ هزار کسب‌وکار عضو نصر هستند و تعداد زیادی اعضای حقیقی فروشگاه‌ها نیز حضور دارند. ما می‌توانستیم تنور انتخابات را داغ کنیم و بحث‌های زیادی داشته باشیم، اما انتخابات صنف با ریاست‌جمهوری و مجلس متفاوت است. نیازمند آن هستیم صنفی که امروز بزرگ شده را نگهداری کنیم.»

او تأکید کرد که فارغ از اتفاقاتی که انتخابات به همراه خواهد داشت باید آرامش صنف را تأمین کنیم.


تقویت برندینگ سازمان با رویداد روز فناوری اطلاعات


رضا قربانی، رئیس کمیسیون فین‌تک در ادامه سخنان خود بیان کرد: «همچنین ما سعی کردیم یادگارهایی از دوره فعالیت خود به جا بگذاریم که رویداد روز فناوری اطلاعات یکی از همین موارد بود. ابتدا رویدادهای روز فناوری بسیار کوچک برگزار می‌شدند. اما بعد از مشورت با کل اعضای هیئت‌مدیره، نصر یک روز را تعیین کرد برای رویداد روز فناوری اطلاعات.»

او در ادامه توضیح داد: «در این رویداد سران قوا دعوت شدند و از دل این اتفاق متنی بیرون آمد که نام نظام صنفی رایانه‌ای برای اولین بار در آن ذکر شد و قرار شد نصر در بحث اقتصاد دیجیتال طرف مشورت باشد.»

قربانی افزود: «در کل نمی‌خواهم بگویم همه اتفاقات دوره ششم خوب بود اما اکنون ما هیئت‌مدیره‌ای را تحویل می‌دهیم که برای بسیاری جذابیت پیدا کرده است. بنابراین آنچه برای ما مهم است این است که هیچ آسیبی به سازمان وارد نشود. اینکه همه تیم بماند، انتخاب صنف است. شاید صنف بخواهد بازگشت به گذشته داشته باشد اما دیدگاه هم‌آفرینی این است که نمی‌خواهد به گذشته بازگردد.»

در نشست خبری تیم هم‌آفرینی، رضا قربانی، عضو هیئت‌مدیره دوره ششم سازمان نصر تهران درباره هزینه‌هایی که در رویداد روز فناوری اطلاعات انجام شده، توضیح داد: «این مباحث حتماً در مجمع نیز مورد بررسی قرار می‌گیرند. هنر این نبود که ما سازمانی را تحویل بگیریم و این سازمان را با اندک تغییری در سود و زیان تحویل دوره بعد بدهیم. بهتر است سه سال گذشته را بررسی کنید و تغییری را که گاهی اوقات نمایان هم بوده مشاهده کنید. در واقع ما سازمانی را تحویل می‌دهیم که در این دوره سه‌ساله بزرگ شده است. قاعدتاً وقتی روی اعداد یک نهاد صنفی تمرکز می‌کنیم حرف‌هایی پیش می‌آید.»


رویدادی با حضور ۱۶۰۰ نفر از فعالان فناوری اطلاعات کشور


قربانی در ادامه عنوان کرد: «من رویدادی را سراغ ندارم که با حضور 1600 نفر از فعالان صنفی برگزار شده باشد؛ آن هم با هزینه یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان. در این رویداد کنسرت برگزار شد، که البته اگر کسی بخواهد می‌تواند نقد کند که چرا برای رویداد صنف کنسرت گذاشته شده است. هزینه این کنسرت حدود 135 میلیون تومان بوده است. در مورد کنسرت هم برخی از ما ایراد گرفتند که بسیاری از افراد فقط برای کنسرت به برنامه آمدند. اما اگر این‌طور بود، چگونه مبلغ یک میلیارد و 400 میلیون تومان در این مراسم برای آزادسازی زندانیان صنف جمع‌آوری شد؟»

او خاطرنشان کرد که روند جمع‌آوری پول در زمانی متوقف شد، زیرا آقای قالیباف قصد رفتن داشتند وگرنه مبلغ به سه میلیارد تومان هم می‌رسید. تمام افرادی که کمک کردند، مدیران کسب‌وکاری بودند که هر کدام حداقل بیست میلیون تومان کمک کردند.

رئیس کمیسیون فین‌تک نصر تهران درباره بخش دیگری از هزینه‌ها توضیح داد: «در این رویداد برای جمعیتی در حدود 1600 نفر، پذیرایی شام در نظر گرفته شده بود که هزینه این نوع پذیرایی هم بر کسی پوشیده نیست.»

 قربانی در ادامه به هزینه‌ای که مجری رویداد برای کارهای اجرایی دریافت کرد پرداخت. او در این خصوص بیان کرد: «در سایت سازمان متنی مبنی بر درخواست مجری قرار داده شد و در آن ذکر شد تا هر کسی که تمایل دارد برگزاری روز رویداد فناوری را به دست بگیرد، اعلام آمادگی کند؛ تنها دو نفر اعلام آمادگی کردند.»

او با اشاره به اینکه انجام کار اجرایی از توان هیئت‌مدیره خارج است، توضیح داد: «کار اجرایی به معنای دعوت کردن 1600 نفر و کنترل ورود و خروج این جمعیت، هماهنگی با یکی از سران قوا، وزیر ارتباطات و مدیران دولتی و صنفی است. مباحث دیگری مانند در نظر گرفتن تغییرات لحظه‌ای، انجام کارهای گرافیکی، ویدئویی و تولید محتوای متنی و تصویری، چاپ ویژه‌نامه و پوشش خبری و غیره هم هست که شامل هزینه هستند. دریافت عدد زیر یک میلیارد برای انجام تمام این کارها برای کسی که مسئولیت این بخش را قبول می‌کند، حتی نوعی بی‌احترامی هم هست. به معنی دیگر انجام تمام این موارد با مبلغ زیر یک میلیارد تومان ممکن نیست.»


تأمین هزینه از طریق اسپانسر


رئیس کمیسیون فین‌تک نصر تهران درباره محل تأمین هزینه‌های روز فناوری اطلاعات اظهار داشت: «درباره دریافت این پول توسط آقای جمیلی گفتنی است که او از حق عضویت‌ها استفاده نکرده، بلکه برای تأمین هزینه اسپانسر آورده است. هیئت‌مدیره برای رویداد روز فناوری اطلاعات بودجه‌ای را تصویب کرده بود و آقای جمیلی می‌توانست تمام این کارها به عهده دبیرخانه بگذارد اما کیفیت انجام آن به خطر می‌افتاد. در حالی که برای اجرای باکیفیت این رویداد از هر جایی کمک گرفت. آقای جمیلی کسی است که در الکامپ و در بحث محتوایی کمک کردند اما یک ریال دریافت نکردند. در آن رویداد مبلغ 950 میلیون تومان از اسپانسر دریافت کردند. این مبلغ برگزاری پنج روز استیج محتوایی است.»

قربانی همچنین تصریح کرد: «آقای جمیلی مستقل از من کار می‌کنند. هنگامی که ایشان هفته‌نامه کارنگ را آغاز کردند کیفیت کار آنقدر بالا بود که تصمیم گرفتم روی آن سرمایه‌گذاری کنم. آقای جمیلی برای شرکت در رویداد روز فناوری اطلاعات کاملاً از راه قانونی وارد مذاکره با صنف شد. جلساتی برگزار شد و هیئتی بر این موضوع نظارت داشت که خود من هم جزو همان هیئت بودم. حتی همکاری با آقای جمیلی دارای مصوبه بود. من برای اینکه اشکالی پیش نیاید در آن جلسه هیئت‌مدیره شرکت نکردم و در کارگروه مربوطه حق رأی خود را نیز سلب کردم.»

 او در ادامه بیان کرد: «رویداد فناوری اطلاعات روز بزرگی بود که انجام شد و باید از تجربه استفاده از نیروی خارجی بهره ببریم. برای توان هر کسی باید هزینه پرداخت شود. در نهایت دستاورد چه بوده است؟ امسال هنگام جمع‌آوری استشهادیه باید از اکثر اعضا امضا می‌گرفتیم. در دوره قبل اگر تنها ۸۰ نفر تأیید می‌کردند به معنای پنج درصد از صنف بود، در این دوره اما در روز اول، بالای 140 کسب‌وکار به معنای پنج درصد از صنف است.»

لینک کوتاه: https://karangweekly.ir/pk5t
نظر شما درباره موضوع

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.