کارنگ رسانه اقتصاد نوآوری است. در کارنگ ما تلاش داریم کسبوکارهای نوآور ایرانی، استارتاپها، شرکتهای دانشبنیان و دیگر کسبوکارها کوچک و بزرگی که در بخشهای مختلف اقتصاد نوآوری در حال ارائه محصول و خدمت هستند را مورد بررسی قرار دهیم و از آینده صنعت، تولید، خدمات و دیگر بخشهای اقتصاد بگوییم. کارنگ رسانهای متعلق به بخش خصوصی ایران است.
رئیس کمیسیون تجارت الکترونیک نصر تهران اعلام میکند که جهتگیری کلی نهادهای حاکمیتی این است که سرویسهای بومی راهاندازی و تمام نیازهای دیجیتال در داخل مرزها انجام شود. به باور «عطا خلیقی»، این شرایط موجب تبدیل شدن بازار تجارت الکترونیک به یک بازار محلی و همچنین از دست رفتن فرصت ارائه خدمات به صورت بینالمللی شده است.
به گزارش روابط عمومی سازمان نظام صنفی رایانهای استان تهران، عطا خلیقی، رئیس کمیسیون تجارت الکترونیک نصر تهران با اشاره به اینکه از زمان شروع مشکلات اینترنت تلاش آنها رفع این مشکل برای کسبوکارها بوده است، گفت: «توجه به مشکلاتی که برای اینترنت رخ داده بود، اولویت اول ما تلاش برای حل مشکلات به وجود آمده در این زمینه بود. باید برای حفظ این حوزه تلاش خود را انجام میدادیم. به دلیل مشکلات اقتصادی که رخ داده بود و همچنین مشکلاتی که از طرف محدودیت اینترنت ایجاد شده بود، بسیاری از کسبوکارهای اینترنتی به شدت متزلزل شده بودند.»
خلیقی ادامه داد: «از یک طرف برای سرپا نگاه داشتن این کسبوکارها نیاز به تعامل با حاکمیت داشتیم و از سوی دیگر باید با کسبوکارهای این حوزه اتحادی شکل میدادیم تا با کمک به یکدیگر بتوانند در این شرایط خاص دوام بیشتری داشته باشند.»
عمده مشکلات کسبوکارها مالیات است
خلیقی درباره اقدامات کمیسیون تجارت الکترونیک نصر تهران در حل مشکل کسبوکارها گفت: «ما مشکلات اصلی کسبوکارهای اینترنتی را در رایزنی با صاحبان این کسبوکارها شناسایی کرده و آنها را دستهبندی کردیم. کمیسیون این موارد را به کارگروه اقتصاد دیجیتال دولت ارجاع داد. یکی از مشکلات عمده این کسبوکارها موارد مرتبط با مالیات بود. همچنین درخواست مستقل ارگانها برای دریافت دیتا، از دیگر مشکلات کسبوکارهای اینترنتی بود. برای موضوع مالیات تصمیمگیریهایی در کارگروه اقتصاد دیجیتال دولت اتخاذ شد. برای مسئله دیتا هم لایحهای تهیه و برای تصویب آماده شده تا از مشکلات این بخش هم کاسته شود.»
به گفته خلیقی، موضوع فریلنسرها و حمایت از پلتفرمهای داخلی از جمله مباحث مطرحشده در کارگروه اقتصاد دیجیتال بوده است. او در این مورد توضیح داد: «برای حمایت از پلتفرمهای داخلی بهویژه برای دورهای که محدودیتهای اینترنتی زیاد شد، در کارگروه بحثهای زیادی انجام شد و نتایج خوبی هم گرفته شد؛ اما متأسفانه با در نظر گرفتن برخی پارامترها و دستکاری آنها توسط خود دولت، کمکها تنها به چند پلتفرم همسو با دولت محدود شد. اصل پیشنهاد خوب بود، اما نتیجه مطلوبی نداشت.»
دیجیتالمارکتینگ کوچک شده است
خلیقی درباره مهمترین چالشهای حوزه تجارت الکترونیک اظهار کرد: «در حال حاضر بزرگترین چالش در بخش دیجیتالمارکتینگ است. کانالهای تبلیغات برای حوزه تجارت الکترونیک بسیار محدود شده است؛ کانالی مانند اینستاگرام که یکی از پرکاربردترین کانالهای تبلیغات بود، بهشدت دچار محدودیت شده است. همچنین تمایل مردم برای استفاده از اینترنت کمتر شده است. به همین دلیل کانالهای دیجیتال خیلی کوچکتر شدهاند. اکنون یکی از بزرگترین چالشها کوچکتر شدن دیجیتالمارکتینگ برای کسبوکارهای اینترنتی است.»
او ادامه داد: «کمیسیون تاکنون توانسته به حل برخی مشکلات کمک کند اما مشکل اینترنت و فیلترینگ کانالهای بازاریابی مانند اینستاگرام، همچنان به قوت خود باقی است.»
جهتگیری به سمت رفع نیاز فقط از طریق پلتفرمهای بومی
به باور خلیقی به دلیل مشکلات اقتصادی، سبد خرید مردم به تأمین کالاهای اساسی محدود شده و خرید کالاهای دیجیتال در رتبههای بعدی آنها قرار گرفته است. او تأکید میکند که اگر تا پیش از این استفاده از کالاهای دیجیتال زیاد بود اکنون کاهش زیادی داشته است.
رئیس کمیسیون تجارت الکترونیک نصر تهران درباره تعامل کمیسیون با نهادهای حاکمیتی برای حل مشکلات موجود توضیح داد: «در این زمینه تاکنون چند نامه خصوصی و سرگشاده خطاب به مسئولان حاکمیتی ذیربط در این حوزه اعم از قوای مقننه، مجریه و قضائیه ارسال شده است. همچنین نشستهایی با آنها داشتهایم. در این موارد همه مشکلات مطرح و توضیح داده شده؛ اما متأسفانه تاکنون نتیجه خاصی به دست نیامده است.»
او درباره چشمانداز کسبوکارهای تجارت الکترونیک گفت: «ما بهعنوان تجارت الکترونیک رابطه مستقیمی با اقتصاد مملکت داریم، بد و خوب شدن شرایط ما بستگی به وضعیت اقتصاد کشور دارد. درباره اینترنت یک تصمیمگیری انجام شده و بر آن تأکید دارند. میگویند باید سرویسهای بومی راهاندازی شود.»
خلیقی ادامه داد: «جهتگیری کلی آنها این است که تمام نیازهای دیجیتال در داخل مرزها رخ دهد. این موجب میشود در کل بازار تجارت الکترونیک تبدیل به یک بازار محلی شود. تا پیش از این میتوانستیم متصور شویم که میتوانیم خدمات بینالمللی ارائه دهیم، اما این ظرفیت از بین رفته و کل بازار به داخل مرزها محدود شده است.»
او توضیح داد: «در صورتی که ما تا پیش از این در حال تجربه برای ساخت سرویسهای بسیار بهتر بودیم تا آنها را بینالمللی کنیم. حالا این فرصت از ما گرفته شده است. اکنون وضعیت به گونهای شده که اگر دو رقیب در داخل کشور وجود داشته باشند، به دلیل اینکه اندازه بازار آنها به اندازه بازار ایران بوده و این سایز تغییر نمیکند، تنها کاری که برای کسب سهم بیشتر از بازار میتوانند انجام دهند این است که مشتریان را از همدیگر بربایند. در حالی که باید وضعیت به گونهای باشد که بازار به طور مستمر در حال بزرگتر شدن باشد. در هیچ جای دنیا شما استارتاپی نمییابید که تنها برای کشور خودش راهاندازی شده باشد و هیچ جا چنین تعریفی از استارتاپ وجود ندارد.»