زمان مطالعه: 3 دقیقه
نسل جدید محصولات خوراکی حوزه سلامت را تولیدات جدیدی تشکیل می‌دهند که ماهیت دارویی – غذایی دارند و با نظریات کلان جهانی در تولید دارو و غذا همسو هستند. زیرا دهه‌ها است که سازمان‌هایی چون فائو درباره کمبود مواد غذایی به‌ویژه فرآورده‌های جانوری هشدار می‌دهند و بر سیاست‌های تغییر در خوراک ملل پافشاری می‌کنند. از این‌رو محصولات برگرفته از گیاهان اگر تا اندازه‌ای جایگزین محصولات حیوانی شوند و به بهبود سلامت انسان کمک کنند، محل اعتنای سیاست‌گذاران و سرمایه‌گذاران خواهند بود.
نیما بابلانی‌مقدم، بنیان‌گذار شرکت ساویس ساوالان و تولیدکننده محصولات دارویی – غذایی می‌گوید: «من در یک فرصت مطالعاتی در اروپا متوجه یک مشکل قدیمی شرکت‌ها و مؤسسات پژوهشی شدم و آن هم پروبیوتیک کردن شیرهای گیاهی بود. شرکت‌های بزرگی چون نستله برای دستیابی به این دانش از مراکز پژوهشی حمایت می‌کردند ولی مشکل این بود که وقتی شیر گیاهی را پروبیوتیک می‌کردند، ترش می‌شد و خواص خود را از دست می‌داد. من آزمایش خود را به طور شخصی آغاز کردم و به نتایجی رسیدم. تصمیم گرفتم به ایران بازگردم و خط تولید این محصول را با فناوری جدید در اردبیل راه‌اندازی کنم. تیم ما متوجه شد که شیر گیاهی پروبیوتیک به دلیل کشت بهتر و ارزش تغذيه‌اي بیشتر در ایران کیفیت بالاتری خواهد داشت.»
سبک زندگی جدید، بازارهای جدید می‌سازد
بابلانی‌مقدم درباره ماهیت دوگانه شیر غلات می‌گوید: «ما در حال حاضر روی تولید شیر گیاهی با ماهیت دارویی – غذایی متمرکز هستیم که از شیر غلات تهیه می‌شود و حاوی پری‌بیوتیک، پروبیوتیک، پاراپروبيوتيک و پست‌بیوتیک‌هاست. الان با حمایت دانشکده داروسازی دانشگاه اردبیل و در مرکز رشد دانشگاه علوم پزشکی این استان کار تولید آن و آزمایش روی محصولات دارویی و تندرستی را کلید زده‌ایم. روش تولید محصول را استاندارد کردیم و اکنون آزمون‌های لازم برای اخذ مجوز را انجام می‌دهیم و تا ماه‌های آینده آن را در بازار خواهیم داشت.» به دلیل آنچه گفته شد، فرآورده‌های گیاهی در کشورهای توسعه‌یافته و در حال توسعه مورد حمایت هستند. همچنین گرایش‌هایی چون گیاهخواری که مبتنی بر نوع‌دوستی و حفظ محیط‌زیست هستند، به عنوان یک سبک زندگی رایج جا افتاده‌اند و بازارهای جدیدی برای محصولات نوآور محسوب می‌شوند.
بابلانی‌مقدم درباره بازار این محصولات می‌گوید: «در ایران هیچ بازاری برای گیاهخواران، ورزشکاران و کسانی که به لاکتوز حساسیت دارند، وجود ندارد. شیر دارویی – غذایی غلات با وجود مجموعه ویتامین‌های B مخصوصا B12 و پروتئین با کارايی تغذيه‌ای بالاتر، می‌تواند به بازار جدیدی وارد شود. مصرف آن همبرای همه افراد و همه سنین مناسب است. متخصصان تغذیه نیز تمایل خود را برای معرفی این نوع شیر به عنوان یک محصول تناسب اندام به مراجعان خود اعلام کرده‌اند، زیرا کالری و میزان پروتئین مناسبی دارد و برای سلامت دستگاه گوارش مفید است.
از دید صرفه اقتصادی می‌تواند جایگزین شیرهای سویا، فندق و بادام شود و از دید خاصیت جایگزین نوشیدنی‌هایی باشد که قندهای مضر زیاد و پروتئین کمی دارند. بیشتر بدن‌سازان حرفه‌ای در جهان شیر گیاهی بیشتر مصرف می‌کنند چون جذب بالاتری دارد و ارزش تغذيه‌ای آن با تخم‌مرغ برابری می‌کند. حتی از قرص‌های مخصوص بدن‌سازان پروتئین بیشتری دارد. با این‌همه هدف‌گذاری این محصولات در بازارهای اروپا برای همه افراد است.» بابلانی‌مقدم با مقایسه محصول ایرانی و اروپایی می‌گوید: «امروز تولیدکنندگان شیر گیاهی پروبیوتیک در اروپا تنها می‌توانند یک درصد پروتئین به محصول اضافه کنند و برای اضافه کردن یک دهم درصد پروتئین بیشتر چند محقق استخدام کرده‌اند. ولی ما 7/1 درصد پروتئین وارد شیر گیاهی می‌کنیم. این عدد شاید ظاهرا کم باشد ولی پروتئین آن به عنوان یک منبع غذایی برای همه سنین، عدد بزرگی است. ضمن اینکه ما آن را با استانداردهای اتحادیه اروپا تولید می‌کنیم.»
تولید دارو با ضایعات پالایش شده غلات
تولید محصولات دوگانه دارویی – خوراکی شاید از ویژگی‌های فناوری‌های نوآورانه زیستی باشد. بابلانی‌مقدم درباره تولید دارو بر پایه ضایعات غلات می‌گوید: «یکی از ایده‌های ما در حوزه زیست‌فناوری این است که ضایعات شیر گیاهی را در پالایشگاه زیستی فرآوری کنیم و از آن سه نوع محصول بیوتکنولوژیکی برای تولید داروهای مشکلات روده و هضم، سقط مکرر جنین در زنان و مننژیت و همچنين ضد فشارخون و پیشگیری از سکته‌های قلبی تولید کنیم. علاوه بر آن تولید پودر پروتئین گیاهی برای ورزشکاران را در برنامه داریم که این ایده‌ها در مرحله تحقيق و توسعه هستند.»
لینک کوتاه: https://karangweekly.ir/np69
