وزیر سابق ارتباطات هشدار داد / تحریم‌های پهپادی آمریکا، قلب توسعه اینترنت کشور را نشانه گرفته است

آمریکا اوایل اسفند ماه، استفاده از «پهپاد» ایران توسط روسیه در جنگ با اوکراین را برخلاف امنیت ملی و منافع سیاست خارجی خود تشخیص داد و به همین بهانه تحریم‌های جدیدی برای صادرات برخی تجهیزات الکترونیکی به ایران در نظر گرفت. 

نگاهی به لیست این تحریم‌های جدید نشان می‌دهد، این تحریم آمریکا کل صنعت کشور و مخصوصا صنعت مخابرات ایران را نشانه گرفته است. 

در واقع به باور مدیران و کارشناسان این اقدام اخیر آمریکا در ظاهر، یک کنش محدود و به بهانه فروش پهپادهای ایرانی به روسیه است، اما در واقع، این اقدام به نوعی «کلیت صنعت» ایران را هدف گرفته است. دلیل این امر هم فهرست اقلام و تجهیزاتی است که در صفحه آخر گزارش وزارت بازرگانی آمریکا آمده است.

طبق این فهرست، واردات تقریبا همه انواع قطعات الکترونیکی اکتیو و پسیو به کشور ممنوع می‌شود. با توجه به جایگاه الکترونیک در صنعت و کاربرد قطعات الکترونیکی در همه انواع صنایع، عملا آمریکا در یک اقدام روشن، همه صنایع ایران را هدف قرار داده است. 

کد‌های HTS-6	توضیحات HTS
۸۴۰۷۱۰	موتورهای اشتعال پیستونی یا موتور داخلی روتری (Rotary) هواپیما
۸۴۰۸۹۰	موتورهای پیستونی احتراق داخلی با احتراق تراکمی ( موتورهای دیزلی یا نیمه دیزلی)، NESOI
۸۴۰۹۱۰	قطعات موتورهای اشتعال پیستونی یا موتور داخلی روتری (Rotary) هواپیما
۸۴۷۱۵۰	واحدهای پردازش غیر از واحدهای زیر شماره ۸۴۷۱.۴۱ یا ۸۴۷۱.۴۹، شامل اینکه در یک محفظه یک یا دو نوع واحد زیر را شامل می‌شود: واحدهای ذخیره‌سازی، واحدهای ورودی، واحدهای خروجی
۸۵۱۷۶۲	ماشین‌هایی برای دریافت، تبدیل و انتقال یا بازسازی صدا، تصاویر یا سایر داده‌ها از جمله دستگاه‌های سوئیچینگ و مسیریابی
۸۵۲۶۹۱	دستگاه‌ کمک ناوبری رادیویی
۸۵۳۲۲۱	خازن‌های تانتالیوم
۸۵۳۲۲۴	خازن‌های ثابت NESOI، دی‌الکتریک سرامیکی چند لایه
۸۵۴۲۳۱	پردازنده‌ها و کنترل‌کنند‌ه‌ها، خواه با حافظه‌ها، مبدل‌ها، مدارهای منطقی، تقویت‌کنند‌ه‌ها، مدارهای ساعت و زمان‌بندی یا مدار‌های دیگر ترکیب شده باشند یا نباشند
۸۵۴۲۳۲	مموری‌ها
۸۵۴۲۳۳	تقویت‌کننده‌ها
۸۵۴۲۳۹	سایر مدار‌های مجتمع الکترونیکی (ICها)

همچنین به طور خاص، صنعت مخابرات به دلیل وابستگی نسبتا زیاد به واردات تجهیزات و قطعات الکترونیکی، و بالا بودن سطح فناوری‌های مورد نیاز، در معرض آسیب بیشتری قرار دارد. 

این تحریم‌ها در حالی صورت می‌گیرد که آمریکا از زمان شروع محدودیت‌های اینترنت در ایران (شهریور ماه)، با برداشتن برخی تحریم‌های تکنولوژی ادعا کرد که در تلاش است شرایط برای دسترسی آزاد کاربران ایرانی به سرویس‌ها و خدمات اینترنتی را فراهم کند، با این حال به نظر می‌رسد تحریم‌هایی که هدفش جلوگیری از ساخت پهپاد در ایران است، در واقع قلب توسعه اینترنت در کشور را نشانه گرفته است.

در همین زمینه محمدجواد آذری جهرمی، وزیر سابق ارتباطات و فناوری اطلاعات، در کانال تلگرامی خود نسبت به این تحریم‌های جدید آمریکا و موانعی که جلوی پای توسعه شبکه اینترنت کشور می‌گذارد هشدار داده است. 

جهرمی در این زمینه نوشته است: «تحریم‌های جدید دولت ایالات متحده که به بهانه متوقف کردن توسعه‌ی توان پهپادی ایران صورت گرفته؛ به طور مستقیم تامین تجهیزات زیرساخت‌های توسعه اینترنت در ایران را هدف گرفته است و به نظر می‌رسد با آغاز این تحریم‌ها تامین تجهیزات اپراتورهای ایرانی از شرکتهای چینی هم با موانع جدی مواجه شود.»

او در ادامه هم به ادعای آمریکا در مهر ماه برای رفع برخی تحریم‌های اینترنتی اشاره و تاکید کرده که برخلاف ادعای دولت آمریکا برای رفع برخی محدودیت‌ها برای کاربران ایرانی، هنوز ابزارهای هوش مصنوعی مانند ChatGPT و بسیاری از خدمات کاربردی دیگر برای کاربران ایرانی در دسترس نیست.

جهرمی اعمال این سیاست‌ها را خطرناک و عاملی جدید برای مهاجرت نیروهای متخصص دانسته و گفته است: «سیاست عملی دولت آمریکا بر افزودن دامنه‌های «فنا تحریم» و همزمان با آن ایجاد شرایط مهیا در کشورهای همسایه برای استعدادهای حوزه فناوری ایران، دو بال تلاش برای خالی کردن ایران از استعدادهای درخشان است. برنامه‌ای خارجی، که با برخی سخت‌گیری‌ها و تنگ‌ نظریهای داخلی (مانند فیلترینگ) که همراه می‌شود، ممکن است متاسفانه به سرانجام برسد. امیدوارم این صحنه از دید سیاستگذاران دور نماند.»