کارنگ رسانه اقتصاد نوآوری است. در کارنگ ما تلاش داریم کسبوکارهای نوآور ایرانی، استارتاپها، شرکتهای دانشبنیان و دیگر کسبوکارها کوچک و بزرگی که در بخشهای مختلف اقتصاد نوآوری در حال ارائه محصول و خدمت هستند را مورد بررسی قرار دهیم و از آینده صنعت، تولید، خدمات و دیگر بخشهای اقتصاد بگوییم. کارنگ رسانهای متعلق به بخش خصوصی ایران است.
اکوسیستم فناوری اروپا در سال ۲۰۲۲، پس از پایانگرفتن جشن پساکرونا و بازگشت شرکتهای سرمایهگذاری خطرپذیر به اصول اولیهشان، از سرعت خود کاسته است.
شرکتهای سرمایهگذاری خطرپذیر یا VCها که در سال ۲۰۲۱ رکورد زده بودند، به فرایندهای آهستهتری در سرمایهگذاری روی آوردهاند. هزینه بالای سرمایهگذاریها و تورم، سرمایهگذاران را مسئولتر کرده است.
لذت از دست دادن
استارتاپهای اروپایی در سهماهه سوم سال ۲۰۲۲، ۱۶ میلیارد دلار گردآوردهاند که بر اساس اطلاعات سایت کرانچبیس، ۴۴ درصد کاهش سالانه محسوب میشود. اگر سال ۲۰۲۱ سال فومو (FOMO) یا سال «ترس از دست دادن» بود، میتوان سال ۲۰۲۲ را سال «لذت از دست دادن» توصیف کرد.
همهگیری کرونا موجب شد پول بدون احتیاط در بازارهای تأمین مالی تزریق شود و استارتاپهای فناوری، سرمایه خود را با نرخهای بیسابقهای افزایش دهند. بر اساس دادههای سایت کرانچبیس، کمکهای مالی به استارتاپهای اروپایی در سال ۲۰۲۱ بیش از دوبرابر شد و به ۱۱۶ میلیارد دلار رسید، اما نقدینگی شرکتهای سرمایهگذاری خطرپذیر، امسال به میزان قابلتوجهی کاهش یافت و سرمایهگذاران در سهماهه سوم سال ۲۰۲۲، تنها ۱۶ میلیارد دلار به استارتاپها تزریق کردند.
یک گسست کامل
اکنون با افزایش نرخ بهره، افزایش تورم و ترس از رکود، به نظر میرسد سرمایهگذاران فناوری میخواهند قبل از انجام معاملات منتخب خویش، وقتشان را صرف بررسی بیشتر کنند. سارا هینکفوس که از شرکای شرکت بین (Bain) است، گفته که از سال گذشته تا سهماهه اول سال جاری این احساس وجود داشت که رشد بازار فناوری پایان ندارد، اما میان پیشبینیها و آنچه واقعاً رخ داد، یک گسست کامل وجود داشت.
تعداد زیادی از شرکتهای سرمایهگذاری خطرپذیر به اینسایدر گفتهاند دو سال گذشته مانند جشنی به نظر میرسید که پایانی نداشت، ولی الان بسیاری از این شرکتها به عواقب کار فکر میکنند.
بازگشت به بررسیهای دقیقتر
آرن مورتیانی، شریک مؤسس کیکوونچرز گفته اکوسیستم که در یک مهمانی بزرگ به سر میبُرد، اکنون پس از دو سال در حال مراقبت از فعالیت خود است. مانند هر مهمانی دیگری، شرکتها از وقوع بعضی چیزهای غیرمنطقی کمی پشیمان هستند و مدتی طول میکشد این اشتباهات خود را جبران کنند.
نتیجه این است که سرمایهگذاران به فرایندهای بررسی دقیقتر بازگشته و از سرعت خود کاستهاند. ارزشگذاریها نیز به میزان قابلتوجهی کاهش یافته و این برای شرکتهای سرمایهگذاری خطرپذیر که به دنبال عملکرد بهتر هستند تا سرمایهشان به آنها بازگردد، یک موهبت محسوب میشود.
به نظر مورتیانی، تعدادی از سرمایهگذارانی که کمتر سنتی هستند و ماهیت توریستی دارند، بر اکوسیستم فناوری اروپا فشار زیادی را تحمیل کردند و در این فرایند قیمتها افزایش پیدا کرد. به نظر او، اکنون که این سرمایهگذاران در حال رفتن هستند، این اکوسیستم میتواند کارهای معقولی انجام دهد.
سرمایهگذاران اکنون به میزان گستردهای تمرکز بر مبانی کسبوکار را تبلیغ میکنند. شرکتهای سرمایهگذاری خطرپذیر به اینسایدر گفتهاند در حال حاضر این کیفیت درآمد است که بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. علاوه بر آن، بر هزینههای جذب مشتری، مدیریت هزینههای استخدام و بازاریابی نیز تأکید میشود. آنها به دنبال یک طرح تجاری واقعی هستند، نه اینکه پولی از آسمان برایشان پایین بیفتد.
اکنون که دیگر رشد بالا و افزایش ارقام درآمد متقاضی ندارد، کسبوکارها مجبور به کاهش قیمت شدهاند و این وضعیت استارتاپها را در مضیقه قرار داده است. بازار دیگر نیاز این شرکتها به افزایش سرمایه را لحاظ نمیکند. آنچه امروز اهمیت دارد، دورههای ساختاریافته تأمین مالی با شرایط دشوار است.