میثم سعادت/ در چند سال اخیر، با فرارسیدن تابستان که فصل جابه‌جایی مستأجران است، نگاه‌ها به سمت افزایش سرسام‌آور قیمت فروش و اجاره خانه می‌رود. نتایج یک پژوهش اینترنتی نشان می‌دهد در تهران، نسبت دستمزد به قیمت خانه در بدترین وضعیت بین پایتخت‌های کشورهای جهان قرار دارد. سیاستگذاران نیز هر سال با توجه به اهمیت موضوع، راهکارهایی برای مقابله با این افزایش قیمت ارائه می‌کنند.
امسال دولت تصمیم گرفته برای حل این معضل در کنار همه راه‌حل‌هایی که تاکنون جواب نداده، حذف قیمت مسکن از روی پلتفرم‌های آگهی آنلاین را نیز امتحان کند؛ راهکاری که به باور کسب‌وکارهای فعال در زمینه آگهی آنلاین همان یک مقدار شفافیت در این بازار را نیز از بین می‌برد.
تکرار یک تجربه تلخ؟!
این اولین‌بار نیست که دولت برای حل یک معضل انگشت اتهام خود را به سوی پلتفرم‌های آنلاین نشانه می‌گیرد و آنها را مسبب پیچیدگی در بازار قیمت‌ها معرفی می‌کند. حذف قیمت‌ها از روی پلتفرم‌ها تجربه جدیدی نیست. پیش از این، در روزهای ابتدایی اردیبهشت ۱۳۹۸ با جهش قیمت خودرو، پلتفرم‌های معاملاتی قیمت خودرو به دستور دادستانی مجبور به حذف قیمت‌ها از روی پلتفرم خود و استفاده از عبارت «توافقی» شدند.
چندی بعد مدیرعامل دیوار، یکی از پلتفرم‌های فعال در حوزه آگهی آنلاین اعلام کرد حذف قیمت از روی دیوار موجب افزایش ۳۵درصدی قیمت خودرو شده و در نهایت پس از یک دوره یک‌ساله و با مشخص‌شدن نتیجه ندادن این تصمیم، قیمت‌ها روی پلتفرم‌ها بازگشت. این تجربه البته در کاهش قیمت خودرو هم تأثیری نداشت.
اما چرا با وجود این تجربه، دولت مجدد به سمت حذف قیمت‌ها از روی پلتفرم‌هایی رفته که قیمت مسکن را به نمایش می‌گذارند.
در روزهای گذشته جلسه‌ای با حضور اعضای وزارت صمت و وزارت مسکن با پلتفرم‌های آگهی آنلاین برگزار و شرایط بازار بررسی شد. رویین صمدزاده، مشاور مدیرعامل شیپور به «کارنگ» درباره این جلسه می‌گوید آنها قبول داشتند که حذف قیمت‌ها که پیش از این در بازار خودرو تجربه شده بود، تجربه خوبی نبود و حالا سؤال این بود که پلتفرم‌های آگهی آنلاین چطور می‌توانند به دولت کمک کنند. او می‌گوید قیمت واقعی املاک در اداره ثبت املاک است و قیمت‌گذاری‌ها در این زمینه پیچیدگی‌های زیادی دارد و اگر پلتفرم‌ها به قیمت‌های واقعی دسترسی داشته باشند، می‌توانند قیمت‌های بالا را برای مخاطب روشن کنند.
او در این مورد به کارنگ می‌گوید: «در این جلسه اعلام کردیم که باید راهکاری برای کنترل بازار روی پلتفرم‌ها اندیشیده شود تا جلوی دلالی یا سوگیری بازار در دوره‌های افزایش قیمت گرفته شود. یکی از پیشنهادهای مطرح‌شده در این جلسه امکان احراز هویت آگهی‌دهنده ملک و احراز اصالت ملک بود.»
او با اشاره به اینکه مشکل قیمت‌گذاری در بازار خودرو در آن زمان از طریق احراز هویت رفع شد، توضیح داد: «ما به زیرساخت‌های اطلاعاتی نیاز داریم که این زیرساخت‌ها فراهم نیست. به ما دسترسی لازم داده نمی‌شود تا بتوانیم با بررسی کد ملی و سند تشخیص دهیم ملکی که آگهی آن گذاشته می‌شود واقعاً برای آگهی‌دهنده است یا نه. از سوی دیگر، لازم است اتحادیه املاک وب‌سرویسی به ما ارائه دهد که بتوانیم تشخیص دهیم دفتر مشاوره املاکی که آگهی را روی سایت قرار داده، واقعاً دفتر املاک است یا خیر.»
صمدزاده با اعلام اینکه مشکل تغییرات در بازار مسکن یک مشکل اقتصادی است و ربطی به انتشار قیمت از طریق پلتفرم‌های آنلاین ندارد، اعلام کرد: «در جلسه‌ای هم که با وزارت صمت داشتیم همگی بر این باور بودند که تجربه حذف قیمت‌ها اشتباه بوده و باید به راهکارهای دیگری فکر کرد. به همین دلیل قرار شد از سوی تصمیم‌گیران موضوع زیرساخت‌های اطلاعاتی که به آن نیاز داریم فراهم شود تا بتوانیم به شفافیت بیشتر این بازار کمک کنیم.»
پلتفرم‌های آگهی آنلاین، یکی از مقصران اصلی
با این حال سعید لطفی، دبیر اتحادیه مشاورین املاک تهران در گفت‌وگو با کارنگ معتقد است شهروندان وقتی قیمت‌های بالا را در سایت‌ها می‌بینند، قیمت بالاتری برای ملک خود تعیین می‌کنند و همین مسئله باعث می‌شود به مرور قیمت‌ها بالاتر برود. او معتقد است در این بازار پرالتهاب، پلتفرم‌ها هم مقصر بخشی از مشکلات و التهابات هستند، البته مشکل اصلی پلتفرم‌ها نیستند. اما به باور او این پلتفرم‌ها التهاب بازار را زیاد می‌کنند و حذف قیمت‌ها می‌تواند بازار را کنترل کند.
خبرگزاری فارس هم در گزارشی نوشته است سکوهای اینترنتی باید ملزم به ممانعت از درج قیمت‌گذاری کذایی در این پلتفرم‌ها شوند.
اما صمدپور با این استدلال مخالف است و به کارنگ می‌گوید درصد بالایی از این آگهی‌ها توسط خود بنگاه‌های املاک گذاشته می‌شود، اما برخی فرافکنی می‌کنند و می‌گویند پلتفرم‌ها با انتشار قیمت‌ها باعث التهاب می‌شوند. به باور او پلتفرم‌های ثبت آگهی آنلاین فقط وضعیت را شفاف می‌کنند، اما دست‌اندرکاران حاضر نیستند برای شفافیت بیشتر اطلاعات دقیق را در اختیار آنها قرار دهند.
لینک کوتاه: https://karangweekly.ir/guw7
