رسانه اقتصاد نوآوری ایران

گفت‌وگو با محمدمهدی پیشقدم، مدیر مرکز تجزیه و مبادلات کشور / در مسیر تحول

محمدمهدی پیشقدم می‌گوید فعالیت‌هایی انجام شده که ارسال بسته از طریق پست برای کسب‌و‌کارهای اینترنتی و خانگی، ساده و به‌صرفه باشد

زمان مطالعه: 5 دقیقه

مرکز پستی «لشگر» تا چندی پیش تنها هاب پستی شرکت ملی پست تلقی می‌شد، اما اکنون هفت مرکز مشابه این هاب در مراکز استان‌های مختلف راه‌اندازی شده که با وجود این هفت هاب، دیگر نیاز نیست تمام مرسولات از تمام نقاط ایران به تهران بیایند و مرسولات از همان هاب‌ها برای توزیع به استان‌های همجوار خود ارسال می‌شوند.

البته هنوز هم با اینکه هفت هاب پستی در استان‌های مختلف کشور فعال شده، درصد زیادی از حجم مبادلات این شرکت بزرگ پستی از طریق مرکز تجزیه و مبادلات کشور انجام می‌شود. این مرکز همچنان یکی از استراتژیک‌ترین هاب‌های پستی کشور محسوب می‌شود و هرگونه خدمت، از جمله فرایند تجزیه، آماده‌سازی و رهسپاری مرسولات پستی از طریق آن انجام می‌شود.

آماده‌سازی مرسولات که پیش از این به صورت دستی انجام می‌شد، از دو سال قبل با استفاده از سورتینگ هوشمند در مرکز تجزیه و مبادلات کشور، به شکل مکانیزه انجام می‌شود و مرسولات بر اساس مقاصد تفکیک می‌شوند.

به این صورت که بسته‌ها در ابتدای دستگاه سورتینگ تخلیه شده و بعد از اسکن بارکد مرسولات، توسط نرم‌افزاری که برای آن تهیه شده، جدا می‌شوند و در شوت‌هایی که برای هر استان و شهرستان است قرار گرفته و پس از آن، بارگیری و رهسپاری انجام می‌شود.

مرکز تجزیه و مبادلات کشور واقع در چهارراه لشگر تهران، مسئولیت توزیع و نظارت بر هاب‌های پستی کشور را هم بر عهده دارد و محمدمهدی پیشقدم که به‌تازگی سکان مدیریت این مرکز را در دست گرفته، اداره این مجموعه عظیم را که قلب تپنده ارسال و توزیع مرسولات و بسته‌های پستی شرکت پست محسوب می‌شود، بر عهده دارد.

گفت‌و‌گوی «کارنگ» با محمدمهدی پیشقدم در ساختمان اداری مرکز تجزیه و مبادلات و همجوار با هاب پستی لشگر انجام شد؛ گفت‌وگویی درباره وظایف و نقش این مرکز و البته چالش‌های لجستیک پستی در کشور.

ارسال و توزیع مطمئن کالاها مهم‌ترین دغدغه فروشگاه‌ها و کسب‌وکارهایی است که به‌صورت اینترنتی فعالیت می‌کنند. در این بخش شرکت پست چگونه می‌تواند به این کسب‌وکارها کمک کند؟

شرکت ملی پست با توجه به زیرساخت‌های گسترده و شبکه توزیع مویرگی پست، می‌تواند کار ارسال کالا برای استارتاپ‌ها را از مراکز استان‌ها گرفته تا دورترین نقاط روستایی انجام دهد. این همکاری از کسب‌وکارهای خانگی شروع شده و به فروشگاه‌های اینترنتی بزرگ ختم می‌شود و از طریق در اختیار قرار دادن پنجره‌ای در گیت‌وی و پلتفرم تجارت الکترونیک پست انجام می‌پذیرد.

اما در بخش کسب‌وکارهای خرد، فروشنده از هر فروشگاه اینترنتی که برای فروش کالای خود اقدام کرده باشد، می‌تواند به جمع‌آوری کالا از محل فروشنده تا توزیع آنها به خریداران اقدام کند و پست نیز خدمات خود را به فروشنده و خریدار ارائه ‌دهد. اما کسب‌وکارها با اتصال به سامانه تجارت الکترونیک شرکت ملی پست با آدرس اینترنتی ebazar.post.ir می‌توانند به‌راحتی و با انعقاد یک قرارداد بسیار ساده، مرسولات فروخته‌شده را برای توزیع درب منزل خریدار از طریق نامه‌رسان‌های شرکت ملی پست ارسال کنند.

این امکان خوبی است که شرکت ملی پست برای کسب‌وکارهای خرد در حوزه تجارت الکترونیک فراهم کرده ‌است. نقطه قوت این شبکه این است که شرکت ملی پست به‌عنوان یک نهاد دولتی، زیرساخت فروش آنلاین کالا توسط فروشگاه‌های اینترنتی و دریافت وجه آن درب منزل خریداران را ایجاد کرده است. در این نوع از خدمت، شرکت ملی پست علاوه بر توزیع کالا، مسئولیت دریافت مبلغ کالا از گیرنده و واریز آن به حساب فروشنده را نیز بر عهده می‌گیرد.

مأمور پست از چه طریق مبلغ را دریافت می‌کند؟

چنانچه فروشنده فاکتور فروشگاهی را در سامانه ثبت کرده باشد، مأمور پست از طریق دستگاه‌های کارت‌خوان سیار، مبلغ فاکتورشده را از گیرنده دریافت می‌کند و در زمان ذکرشده در قرارداد به حساب فرستنده کالا (فروشنده) واریز می‌کند. دریافت مبلغ در زمان تحویل کالا، ظرفیت فروش را در کسب‌وکارهای اینترنتی افزایش می‌دهد.

آیا برای مشاهده لحظه‌به‌لحظه مرسولات نیز امکانی در نظر گرفته‌اید؟

شرکت ملی پست بارکد ۲۴ رقمی را به مشتری پیامک می‌کند و گیرنده کالا می‌تواند لحظه‌به‌لحظه از طریق سایت www.tracking.post.ir روند ارسال تا توزیع مرسوله خود را مشاهده کند. بحث دیگری که در زیرساخت‌های لجستیکی شرکت پست وجود دارد، این است که خودروهای حمل‌کننده کالا متعلق به شرکت ملی پست بوده و به دلیل مسقف‌بودن از امنیت بالایی برخوردار هستند.

حجم مبادلات روزانه چه میزان است؟

تغییر رویکردی که بعد از دوران کرونا از پاکت به بسته اتفاق افتاد، باعث شد حجم زیادی از مبادلات روزانه‌ای که برای مردم ارسال می‌شود به صورت بسته‌های کوچک و بزرگ باشد. به طور میانگین روزانه در روزهای بدون مناسبت‌های تقویمی حدود ۴۰۰ هزار مرسوله پستی – که شامل انواع بسته‌ها، امانات (بسته‌های بزرگ) و پاکات پستی از قبیل کارت سوخت، گواهینامه، گذرنامه، کارت خودرو، اسناد ملکی، مدارک بانکی و… است – در این مرکز آماده‌سازی و به مقاصد رهسپار می‌شوند.

این ارسال‌ها در سه شیفت کاری صبح، بعداز‌ظهر و شب انجام می‌شود. در هر شیفت، مرسولات آماده‌سازی شده و برای بارگیری از طریق خطوط هوایی، ریلی و زمینی رهسپار و ارسال می‌شوند. خطوط منظم رهسپاری پستی در این مرکز که مرسولات از آن به کل کشور ارسال می‌شود، اغلب در شیفت کاری شب (ساعت ۸:۳۰) بوده و بسته‌هایی که قرار است به استان‌های همجوار تهران مانند اصفهان و اراک و… ارسال شوند صبح روز بعد به گیرندگان آنها تحویل داده می‌شود. اما مرسوله استان‌های دورتر مانند خراسان، ممکن است به توزیع شیفت صبح نرسند و بعدازظهر تحویل داده شوند.

در مرکز تجزیه و مبادلات پست چه فعالیت‌هایی انجام می‌شود؟

اینجا بزرگ‌ترین مرکز مبادله پستی در کشور است. تمامی مرسولات پستی که در شهر تهران و شهرستان‌های استان تهران پذیرفته می‌شود، به این مرکز وارد شده و پس از تفکیک و آماده‌سازی، مراحل رهسپاری آن به سمت مقاصد انجام می‌گیرد. درصد بالایی از کل محموله‌های پستی کشور از طریق همین مرکز انجام می‌شود.

آیا برنامه‌ای برای ارسال مرسولات با استفاده از روش‌های هوشمند هم دارید؟

با وجود پیشرفت‌های زیادی که در حوزه فناوری در لجستیک رخ داده، ارسال کالا یک کار فیزیکی و در حوزه کارهای عملیاتی است و با رشد کسب‌وکارهای اینترنتی در گذر زمان این نیاز بیشتر می‌شود. در شرکت پست، سیاست‌گذاری در خصوص استفاده از فناوری‌های نوین بر عهده مرکز فناوری و نوآوری پست است و اقدامات بسیار خوبی نیز توسط این مرکز انجام شده یا در حال انجام است.

از آنجا که مبحث توزیع مرسولات به زیرساخت‌هایی از جمله حمل‌ونقل، نیروی انسانی و خودرو نیاز دارد، در این بخش نیز نوآوری‌هایی صورت گرفته است. برای مثال برای اولین بار تعداد ۱۰۰ دستگاه موتورسیکلت برقی به ناوگان شرکت پست در تهران افزوده شده و این چیزی است که می‌تواند سرآغاز نوآوری در بخش زیرساخت‌های پستی کشور در زمینه پست سبز و حمایت از محیط زیست باشد.

شرکت پست در خصوص نرخ‌گذاری چه سیاستی را دنبال می‌کند؟

شرکت ملی پست یک سازمان دولتی است که بر اساس سیاست‌های دولت در راستای حمایت از مشتری و مصرف‌کنندگان با مصوبات دولتی امکان افزایش نرخ را داشته و معمولاً افزایش نرخ به‌ندرت اتفاق می‌افتد .
بسیاری معتقدند تا رسیدن به یک لجستیک کارآمد، راه زیادی در پیش داریم. آیا در ایران لجستیک به معنای واقعی اجرا می‌شود؟

به‌جرئت می‌توان گفت نه. هیچ شرکتی در ایران نتوانسته‌ مفهوم واقعی لجستیک را به‌تنهایی پیاده‌سازی و عملیاتی کند، زیرا پیاده‌سازی آن داخل یک مجموعه بزرگ به امکانات و زیرساخت‌های مکانیزه نیاز دارد که انجام آن عملاً برای یک شرکت مقرون‌به‌صرفه نیست. هرچند به‌صورت مقطعی و ناپیوسته همه این کارها انجام می‌گیرد، اما در داخل یک مجموعه، لجستیک واقعی اتفاق نمی‌افتد.

آیا برنامه‌ای برای ارائه سرویس‌های درون‌شهری آندیمند یا تحویل در همان روز یا روز بعد دارید؟

ارائه این سرویس‌ها جزو برنامه‌هایی است که مرکز نوآوری پست دنبال می‌کند و چنانچه ظرفیت‌ها و زیرساخت‌های لازم ایجاد شود، قابلیت اجرایی پیدا می‌کند.

چنانچه اختلالی در توزیع مرسولات ایجاد شود، پاسخگویی به آن چگونه خواهد بود؟

در شرکت پست کمیته‌ای به نام کمیته بحران ایجاد شده تا چنانچه مشکلی بود، بتوانیم در همان روز مدیریت کنیم.

رضایتمندی مردم از خدمات شرکت پست چه میزان است؟

رضایتمندی مردم در چند نکته خلاصه می‌شود که مهم‌ترین آن، این است که بسته به‌موقع به دست گیرنده برسد. البته خوش‌رویی پستچی و صحت و سلامت بسته ارسالی نیز بسیار مهم قلمداد می‌شود و در این خصوص آموزش‌هایی به کارمندان داده‌ایم. عملکرد کاری کارمندان در سامانه ارزیابی عملکرد PFP شرکت پست به ثبت می‌رسد و هر قدر این عملکرد بهتر باشد، در میزان دریافت دستمزد پستچی مؤثر است.

ترافیک مرسولات اینترنتی در شرکت پست چه تعداد است؟

در سال ۱۴۰۰ حدود شش میلیون و ۶۰۰ هزار مرسوله اینترنتی در شرکت ملی پست کارسازی و توزیع شده که از سوی فروشگاه‌های اینترنتی و اینستاگرامی و ebazar شرکت پست ثبت سفارش شده و پس از جمع‌آوری توسط مأموران پستی جهت توزیع روانه شده ‌است.

در میان مرسولاتی که از طریق پست توزیع می‌شود، مرسولاتی با وزن بالا نیز وجود دارد؟

خیر. شرکت پست فقط مرسولات پایین‌تر از ۳۰ کیلوگرم را قبول می‌کند که شامل خرده‌بار است و جابه‌جایی بارهای بزرگ عمدتاً از طریق باربری‌ها انجام می‌شود.

لینک کوتاه: https://karangweekly.ir/okho
23 نظرات
  1. مجید ع می گوید

    باسلام خدمت شما
    عرض بنده این است که الان مدت یک هفته میشه که خرید اینترنتی داشته ام همان روز پست پیشتاز شده است ولیکن تواین یک هفته چرا بسته پستی بدس
    تم نرسیده تهران تاشهرری چرا باید این همه معطلی داشته باشد

    1. به شما ربطی نداره می گوید

      هزینه پست رو که گرفتن و رفت تو جیبشون و خیالشون راحت شد، انقدر نمیارن تا خودت مجبور بشی بری تحویلش بگیری که پستچی یه وقت خسته نشه. اذیت نشه. یعنی دو سر سود

  2. عصمت یوسفی یکتا می گوید

    من هفته قبل بسته پستی برام ارسال کردند هنوز به اداره پست منطقه ما تحویل نداده شده

  3. عصمت یوسفی یکتا می گوید

    کد مرسوله را میزنم مرسوله ارسال نشده به اداره پست منطقه ما

  4. عصمت یوسفی یکتا می گوید

    من هفته قبل دو بسته پستی برام ارسال کردند هنوز به اداره پست منطقه ما تحویل نداده شده کد مرسوله را میزنم مرسوله به اداره پست منطقه ما ارسال نشده

  5. محمود فرج پور از فارس می گوید

    سلام اقای پیش قدم شما مدیر مرکز تجزیه مبادلات هستید این چه وضع مدیریت هست حقوق شما حلال هست یا نه مرسوله ما که حاوی لباس گرم فرزندم بوده در مرکز مبادلا ت مانده چه پست پیشتازی

  6. محمود فرج پور از فارس 09171331048 می گوید

    به مردم نگید پیشتاز 3ه روزه میرسه تا مردم بدن مرسوله باربری
    091713310480 پاسخ بدید

  7. سونیلا داور می گوید

    من پست داشتم تا الان دستم نرسیده یه هفته بیشتر میشه
    کد مرسوله 500840226100360860339111

  8. مرتضی می گوید

    سلام
    یک بسته پستی از شیراز از تاریخ 1402/09/06 برای من ارسال شده و هنوز به دستم نرسیده، تو سایت رهگیری مرسوله پستی نوشته در حال آماده سازی برای ارسال به منطقه 18 پستی ، آخه من متوجه نمیشم از تهران،مرکز تجزیه و مبادلات کشور،اداره کل تجزیه و مبادلات تا شهرری مگه چقدر راهه ، امروز1402/09/22 نزدیک 16 روز از بسته پستی من خبری نیست ، کی باید جوابگو باشه ، پس چرا ارسال نمیشه مشکل کجاست ؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟خواهشن پیگیری نمائید. شماره مرسوله پستی 465130225200661930181311 به نام مرتضی عظیمی، یک جوابی به من بدید منتظرم. با تشکر

    1. الهام می گوید

      بسته من دقیقا ۹ آدز ارسال شده بعد از ۴ تا منطقه پستی امروز داره برگشت میخوره مشهد من چیکار کنم ؟؟؟کسی پاسخگوی شما بود؟؟؟؟؟؟؟؟؟

  9. محمد می گوید

    واقعا متاسفم از زمان مسئولیت این آقا پست به ۵۰ سال پیش برگشته نامه پیشتاز باگذشت ۱۰ روز ازسرنوشت آن هیچ اطلاعی نیست. هیچکس هم جوابگو نیست.

  10. فاطمه می گوید

    سلام من بسته ام رسید ولی موقع تحویل منزل نبودم بسته برگشته به پست اداره کل تجریه مبادلات تهران باید چطور بسته ام رابگیرم؟

  11. لیلاسیدی می گوید

    سلام بسته پستی ازمقصد پرند به شیراز از9/13تاامروزکه 10/1هنوزبه دست مانرسیده میگن ادرس گیرنده اشتباست به شماره تلفنی هم روی بسته ست هیچ زنگی نزدن. الان هرچی پیگیری میکنیم میگن درحال اماده سازی به شیرازه میریم پست شیراز میگن درحال اماده سازی به تهرانه هیچکس هم نمیدونه اخراین بسته هابه کجا میرسه براش جت شخصی گذاشتن که هرروز میفرستنش شیراز تهران کاش فرود بیاد بالاخره خلبانش باید ی استراحتی بکنه وقتی میپرسیم بعدازرفت وامد بالاخره کجا میزارین تامابریم تحویل بگیریم میگن نمیدونیم
    کدمرسوله: 196170225900109740007114

  12. لیلا می گوید

    سلام بسته پستی ازمقصد پرند به شیراز از9/13تاامروزکه 10/1هنوزبه دست مانرسیده میگن ادرس گیرنده اشتباست به شماره تلفنی هم روی بسته ست هیچ زنگی نزدن. الان هرچی پیگیری میکنیم میگن درحال اماده سازی به شیرازه میریم پست شیراز میگن درحال اماده سازی به تهرانه هیچکس هم نمیدونه اخراین بسته هابه کجا میرسه براش جت شخصی گذاشتن که هرروز میفرستنش شیراز تهران کاش فرود بیاد بالاخره خلبانش باید ی استراحتی بکنه وقتی میپرسیم بعدازرفت وامد بالاخره کجا میزارین تامابریم تحویل بگیریم میگن نمیدونیم
    کدمرسوله: 196170225900109740007114

  13. امیر می گوید

    سلام وقتی بسته ها تحویل پست مکانیزه میشن چطوری بایدتحویلش بگیریم کی پاسخگوهست لطفا یکی جواب بده مگه نه اینکه اگربسته هامشکلی ازنظرادرس داشته باشن بایدقانونه برگشت بخورن به همون ادرس فرستنده؟؟؟ میشه یکی بگه اخروعاقبت بسته های پستی چی میشه؟؟؟

  14. وحید می گوید

    بلد نیستید مدیریت برو کسی که لیاقت داره بیاد جات.

  15. حسن قهرمانلو می گوید

    سلام روزبخیر آقای مدیریت مرکز تجزیه و مبادلات جناب آقای پیش قدم عزیز
    بنده ماشینم رو تعویض پلاک کردم وکارت ماشینم با کدارسالی مرسوله به من پیامک شد که تحویل پستچی شد بعداز ده روز که به دستم نرسید پیگیری از طریق کد مرسوله کردم دیدم که به دروووووووووغ نوشته که پستچی اومده دوبار هم اومده وما نبودیم وخدا می‌دونه ما اصلا در این مدت از منزل حتی به مدت یک دقیقه هم بیرون نبودیم همسر بنده کاملا دراین‌مدت منزل بوده واین آقای مهدی گودرذی که پستچی شماست کاملا دروغ میگه که اومده ونبودیم چرا تماس نگرفته وقتی شماره تماس داشته

  16. حسن قهرمانلو می گوید

    الان نوشته که مرسوله ما به تهران برگشت خورده حالا ما باید چطوری پیگیری کنیم که بتونیم کارتون رو دریافت کنیم لطفا لطفا لطفا لطفا لطفا لطفا لطفا لطفا لطفا جواب بدید 09108314168

  17. فاطمه می گوید

    سلام.من یه گل طبیعی سفارش دادم از هشتم و الان 12مه چندروزره پیش شماست ارسال نمیکنید گل بیچاره اگه بمیره ازتون شکایت میکنم

  18. امیر کشاورز می گوید

    چگونه باید به وزیر مربوط اطلاع رسانی کنیم از این وضعیت نابسامان اداره پست ، اصناف بدون در و پیکر در فضای مجازی که نام فروشگاه ابزار فروشی هر غلطی که دلشان می‌خواهد با آبرو ، سرمایه و زمان مردم در سال تجارت الکترونیک بسته به فرموده ی مقام معظم رهبری باید زیرساخت ها ساماندهی شوند ، چگونه برای یک جوان راه اندازی و خرید یک ابزار و مواد خام با سرمایه اندک در کل سرمایه اش توسط بی کفایتی کنترل بر اصناف و اتحادیه ابزار فروشان تهران فروشگاهی با نام بزرگ و دهان پر کن ابزار مارکت ابزاری را بعد از چهار روز ثبت در ارسال با تاخیر تحویل پست تهران منطقه دوازده به گفته ی فروشگاه میدهند و فاکتور صادر میشود کالا در مرکز تجزیه مبادلات و مرسولات کشور و تهران از تاریخ ارسال برای من کارگر محتاج به ابزار در دم عید چهار ملیون سرمایه ام را یک هفته به بازی میگیرند و یک مسافت یک ساعته را برای ارسال به پست شهرستان ساوه که سپاسگزارم از زحمات زحمت‌کشان این شهرستان نزدیک مرکز که کمال همکاری را داشته ولی هیچ گوش شنوایی حتی به اطلاع رسانی آنها نداشته اند من جوان با مادری مریض و پدری در خاک خفته با خانه ای اجاره ای چگونه باید کارم را آغاز کنم !؟ وقتی همین مرکز تجزیه از خرید سنگ خام عقیق بیست و سه کیلو از عقیق خام من را سه ماه است گم کرده و هیچ خبری از رسیدگی نیست ، چگونه امکان دارد که ارسال بیست و چهار ساعتها در دو فقره یکی چهار روز بلا تکلیف در مرکز تجزیه بماند ، و دیگری با میلیونها تومن ارزش جدا از بی بندوباری در ارسال ارسال کننده ی سه قلعه خراسان مرکز سرایان در رسیده یا نرسیده به مرکز تجزیه تهران گم شود!؟ ، وزیر مربوطه محترم باید کی و کجا حرف امثال من را بشنوند ، کی این وزارت خانه شماره ای برای درد دل های ما میگذارند ، !؟؟؟؟ چه زمان آماده ی روبرویی با امر ولایت فقیه حضرت آیت الله خامنه ای را شنوا باشند !؟
    حسبی الله ونعمل الوکیل

  19. خسروی می گوید

    سلام .خرید اینترنتی داشتم که از 13 ام اسفند ارسال شده 16ام رسیده مرکز مبادلات مرکزی تهران و الان که 22ام اسفنده همچنان مونده همانجا.مگر تهران تا دماوند چقدر طول می‌کشه برسه.اگر گم هم شده باشه نمیشه دیگری کرد درست و حسابی. پیگیری با کد مرسوله هم آنچنان کارآیی نداره

  20. کویری می گوید

    هیچ کس رضایت نداره از شما ….
    بسته من ۷ روز تو اداره تجزیه و مبادلات موند
    انقد زنگ زدم شکایت کردم
    تا آوردن …
    الانم دم عیده و چندتا سفارشم از مبدا ارسال شده به مقصد که تهران باشه و من مطمئنم قبل از عید به دستم نمیرسه چون اداره تجزیه و مبادلات علاقه ی خاصی به نگه داشتن بسته ها داره . آخه بزرگواران لا اقل بفرستید پست منطقه تا خودمون تحویل بگیریم … اجازه ی اومدم به اداره تجزیه و مبادلات رو ک نداریم.

  21. مهران موسوی می گوید

    واقعا خنده داره، من میتونستم پنجاه هزار تومان بیشتر پول بدم و اون وسیله ای ک میخام رو از شهر خودم بخرم ولی گول خرید اینترنتی رو خوردم درگیر پست شدم، الان بسته من از سبزوار میره مشهد، از مشهد میره تهران، از تهران میاد گلستان، مسخره نیست؟؟خب از همون اول بده باربری سه سوته بیاره دیگه،ای بابا

نظر شما درباره موضوع

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.