کارنگ، رسانه اقتصاد نوآوری ایران
رسانه اقتصاد نوآوری ایران

پیشرفت‌های علم و فناوری در جنگ جهانی دوم چه ابعادی داشت / شمشیر دولبه

درگیر‌شدن دنیا در جنگ نیازمند تحولاتی در علم و فناوری بود؛ پیشرفت‌هایی که در طول جنگ جهانی دوم رخ داد، زندگی در بسیاری از نقاط جهان را برای همیشه دگرگون کرد و بسیاری از فناوری‌های امروزی را دست‌یافتنی ساخت.
از میان میراث‌های ماندگار جنگی که همه جنبه‌های زندگی، از اقتصاد و حقوق گرفته تا ماهیت خود جنگ را تغییر داد، میراث علمی و فناوری جنگ جهانی دوم آثاری ژرف و ماندگار بر زندگی پس از سال ۱۹۴۵ گذاشت.

فناوری‌هایی که برای پیروزی در میادین جنگ جهانی دوم به کار گرفته شد، در قالب محصولات تجاری کاربردهای جدیدی یافت و در دهه‌های پس از جنگ به ستون اصلی خانه‌های آمریکایی تبدیل شد. همگانی‌شدن کاربرد پیشرفت‌های پزشکی زمان جنگ نیز به سلامت جامعه و زندگی طولانی‌تر کمک کرد.

این در حالی است که پیشرفت‌های فناوری در این دوره موجب گسترش سلاح‌های قدرتمند شد که تنش بین قدرت‌های جهانی را تداوم بخشید و شیوه زندگی مردم را به شکل بنیادین تغییر داد. در واقع میراث علمی و فناوری جنگ جهانی دوم شمشیر دولبه‌ای شد که گرچه سنگ بنای شیوه مدرن زندگی برای آمریکایی‌های پس از جنگ بود، اما درگیری‌های جنگ سرد را نیز پایه‌گذاری کرد.


دستگاه مایکروویو؛ محصول جنگ


در فهرست فناوری‌های تجاری‌شده زمان جنگ نمی‌توان دستگاه کوچک به اندازه کف دست به نام Cavity Magnetron را ندیده گرفت. این دستگاه که به کسب پیروزی‌های جنگی کمک کرد، روش تهیه و مصرف غذا را نیز برای همیشه دگرگون ساخت.

ممکن است نام این فناوری با محصولی که بر پایه آن ساخته شده، یعنی دستگاه مایکروویو شناخته نشود. این فناوری در طول جنگ جهانی دوم با توانایی تولید طول موج‌های کوتاه‌تر موجب بهبود رادارها و افزایش دقت در فواصل طولانی‌تر شد. فناوری رادار نقشی مهم در جنگ جهانی دوم داشت، چنان که برخی ادعا کرده‌اند رادار بیش از هر فناوری دیگر، حتی بمب اتم، به پیروزی متفقین در جنگ کمک کرد.

پس از پایان جنگ مگنترون‌ها نه در هواپیماهای جنگی و ناوهای هواپیمابر، بلکه در خانه‌ها به کار گرفته شدند. رادار بیش از اینکه چگونگی گرم‌کردن غذای آمریکایی‌ها را تغییر دهد، تبدیل به بخشی ضروری در هواشناسی شد. توسعه و کاربرد رادار برای مطالعه آب‌و‌هوا اندک‌زمانی پس از پایان جنگ جهانی دوم آغاز شد.

هواشناسان دانش خود درباره الگوهای آب‌و‌هوا را با استفاده از فناوری رادار گسترش داده و بر توانایی خود در پیش‌بینی آب‌و‌هوا افزودند. در دهه ۱۹۵۰ رادار به روشی کلیدی برای هواشناسان در رهگیری بارندگی و همچنین سامانه‌های توفانی تبدیل شد و به پیشبرد راه مورد نظر آمریکایی‌ها برای برنامه‌ریزی بر پایه تغییرات روزانه آب‌و‌هوا کمک کرد.


ظهور انیاک


توسعه رایانه‌ها نیز مانند فناوری رادار پیش قبل از آغاز جنگ جهانی دوم در جریان بود، با این حال نیازهای جنگی موجب شتاب در پیشبرد چنین فناوری بود که به تولید رایانه‌های جدید با قدرت بی‌سابقه انجامید. رایانه موسوم به ENIAC یکی از نخستین نمونه‌های این دستگاه‌های محاسباتی بود.

رایانه انیاک که با قدرت انجام هزاران محاسبه در هر ثانیه در ابتدا برای اهداف نظامی طراحی شد، گرچه کار طراحی و ساخت آن تا سال ۱۹۴۵ پایان نیافت، دولت آمریکا بر پایه تحولات زمان جنگ انیاک را در اوایل سال ۱۹۴۶ به‌عنوان ابزار انقلابی در زمینه ریاضیات ارائه داد.

حق ثبت اختراع فناوری انیاک در دهه ۱۹۷۰ همگانی شد و با برداشته‌شدن محدودیت‌های این فناوری و توسعه پیوسته آن در دهه‌های بعد، رایانه‌ها به‌تدریج کوچک‌تر، قدرتمندتر و به‌صرفه‌تر شدند.


توسعه علم پزشکی


جنگ جهانی دوم دگرگونی‌های مهمی در زمینه جراحی و پزشکی نیز ایجاد کرد. وسعت ویرانی دو جنگ جهانی پیاپی نیازمند توسعه و به‌کارگیری شیوه‌های جدید در پزشکی بود که به بهبود انتقال خون، پیوند پوست و پیشرفت‌های دیگر انجامید. نیاز به معالجه میلیون‌ها سرباز، دستیابی به درمان ضد باکتریایی را ضروری کرد که یکی از مهم‌ترین پیشرفت‌ها در پزشکی قرن بیستم را به ارمغان آورد.

گرچه ویژگی‌های ضد باکتریایی Penicillium notatum را الکساندر فلمینگ در سال ۱۹۲۸ کشف کرد، اما تولید تجاری پنی‌سیلین پس از شروع جنگ جهانی دوم آغاز شد. در سال ۱۹۴۴ و پیش از حمله به نرماندی ۲.۳ میلیون دُز پنی‌سیلین تهیه کردند. با ادامه جنگ و تبلیغات درباره سودمندی پنی‌سیلین، معرفی آن به عنوان یک داروی شگفت‌انگیز برای نجات جان میلیون‌ها نفر شروع شد. پنی‌سیلین تا به امروز شکلی مهم از درمان و پیشگیری از عفونت است.


کاربرد فناوری‌های جنگی در روزمره آمریکایی‌ها


شمار اندکی از پیشرفت‌های علمی و فناوری که در طول جنگ جهانی دوم انجام شد، به اندازه بمب اتم مورد توجه قرار گرفته است. بمب‌های اتمی که روی هیروشیما و ناگازاکی انداخته شد، در بحبوحه رقابت قدرت‌های متفقین در طول جنگ توسعه یافت و به‌عنوان نشانه‌های قابل توجهی بر پایان نبرد در اقیانوس آرام به کار رفت.

گرچه مجادله درباره استفاده از سلاح اتمی برای جمعیت غیرنظامی همچنان ادامه دارد، اما درباره اثرگذاری دوران اتمی در شکل دادن قرن بیستم و جایگاه ایالات متحده در صحنه جهانی تردید اندکی وجود دارد. رقابت ایالات متحده و اتحاد جماهیر شوروی برای کسب برتری، آنها را به سوی تولید و نگهداری هرچه بیشتر سلاح هسته‌ای کشید و این مسابقه تسلیحاتی، عصری جدید از علم و فناوری را آغاز کرد که ماهیت دیپلماسی، اندازه و قدرت نیروهای نظامی و توسعه فناوری را برای همیشه دگرگون کرد که در نهایت فضانوردان آمریکایی را روی سطح ماه قرار داد.

پیشرفت‌های علمی و فناوری جنگ جهانی دوم، از امواج مایکروویو گرفته تا اکتشافات فضایی، نگرش مردم و تعامل آنها با فناوری در زندگی روزمره را برای همیشه تغییر داد. رشد و پیچیدگی تسلیحات نظامی در طول جنگ، کاربردهای جدید و همچنین درگیری‌های جدیدی را پیرامون چنین فناوری‌هایی ایجاد کرد.

جنگ جهانی دوم امکان ایجاد محصولات تجاری جدید، پیشرفت‌های پزشکی و ایجاد زمینه‌های جدید اکتشاف علمی را فراهم کرد. تقریباً تمام جنبه‌های زندگی در ایالات متحده امروز از کاربرد رایانه‌های خانگی، تماشای گزارش هواشناسی روزانه و ملاقات با پزشک برگرفته از میراث ماندگار جنگ جهانی دوم هستند.

لینک کوتاه: https://karangweekly.ir/cuct
نظر شما درباره موضوع

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.