جایگزینی شرکت‌ها با مردم

مفهوم اشتراک جدید نیست. استفاده از ویلای یک دوست در شمال، قرض دادن ماشینمان به یکی از اعضای خانواده و همه تجربه‌های این‌چنینی، تجربه‌های آشنایی هستند، اما این بار خبری از «اقتصاد هدیه» نیست؛ اینجا در ازای هرکدام از این اشتراک‌گذاری‌ها با یک غریبه، پولی رد و بدل می‌شود.

کتاب «اقتصاد اشتراکی؛ پایان عصر استخدام و ظهور سرمایه‌داری مبتنی بر جمعیت» نوشته آرون سندراراجان، متخصص اقتصاد اشتراکی است و انتشارات دانشگاه ام‌آی‌تی آن را منتشر کرده است.

در این کتاب آرون سندراراجان، استاد دانشگاه نیویورک، از مفهومی به نام سرمایه‌داری مبتنی بر جمعیت یاد می‌کند که روش جدیدی در حوزه ساماندهی فعالیت‌های اقتصادی است که ممکن است مدل‌های متمرکز سنتی را از ریشه بر کند. در واقع این کتاب بر آینده نزدیک سرمایه‌داری مبتنی بر جمعیت یا همان اقتصاد اشتراکی متمرکز شده است.

سندراراجان برای تعریف اقتصاد اشتراکی از پنج خصیصه استفاده می‌کند:
تا حد زیادی بازارمحور: اقتصاد اشتراکی بازارهایی را ایجاد می‌کند که قادر به تبادل کالاها و ظهور خدمات جدید هستند و به‌ طور بالقوه به سطوح بالاتر فعالیت‌های اقتصادی می‌انجامند.

تأثیر سرمایه پرقدرت: اقتصاد اشتراکی فرصت‌های جدیدی را برای هرچیزی ایجاد می‌کند؛ از دارایی‌ها و مهارت‌ها گرفته تا زمان و پول تا بتواند حداکثر ظرفیت موجود را مورد بهره‌برداری قرار دهد.

شبکه‌های مبتنی بر جمعیت به‌ جای نهادها یا «سلسله‌مراتب» متمرکز: عرضه سرمایه و نیروی کار عمدتا از طریق جمعیتی از افراد و به ‌صورت غیرمتمرکز تأمین می‌شود.

محو شدن خطوط فاصله بین اشخاص غیرحرفه‌ای و حرفه‌ای‌ها: عرضه نیروی کار و خدمات عموما در حد و اندازه‌های اقتصادی خود به فعالیت‌های همتابه‌همتا از قبیل سوار کردن یا وام دادن به کسی محدود می‌شوند و این فعالیت ها عموما «شخصی» در نظر گرفته می‌شوند.

محو شدن خطوط فاصله بین اشتغال تمام‌وقت و کار کردن موردی، بین اشتغال مستقل و وابسته، بین کار و اوقات فراغت: بسیاری از شغل‌های سنتی تمام‌وقت، در حال حاضر با انواعی از مدل‌های کار از نوع قراردادی جایگزین شده‌اند که شامل خصوصیاتی از جمله تعهدات زمانی، تقسیم بندی، وابستگی‌های اقتصادی و کارآفرینی است.