کارنگ رسانه اقتصاد نوآوری است. در کارنگ ما تلاش داریم کسبوکارهای نوآور ایرانی، استارتاپها، شرکتهای دانشبنیان و دیگر کسبوکارها کوچک و بزرگی که در بخشهای مختلف اقتصاد نوآوری در حال ارائه محصول و خدمت هستند را مورد بررسی قرار دهیم و از آینده صنعت، تولید، خدمات و دیگر بخشهای اقتصاد بگوییم. کارنگ رسانهای متعلق به بخش خصوصی ایران است.
با افزایش نرخ بهره بانک مرکزی استرالیا به مدت شش ماه متوالی، خردهفروشان باید منتظر شرایط اقتصادی سختی باشند، زیرا انتظار میرود تعداد مصرفکنندگان کاهش یابد.
با این حال برخی از دادهها نشان میدهد که مشتریان همچنان هزینه میکنند. بر اساس گزارش اداره آمار استرالیا، فروش خردهفروشی در آگوست ۲۰۲۲ نسبت به سال قبل ۲/۱۹ درصد افزایش داشته است. مشتریان در ژوئیه ۲۰۲۲ در مقایسه با ۱۲ ماه قبل، بیشتر برای پوشاک، کفش و لوازم شخصی، فروشگاههای بزرگ و کافهها و رستورانها هزینه کردهاند و برای اولین بار از نوامبر ۲۰۲۱ تمایل مصرفکننده نیز در سپتامبر ۹/۳ درصد نسبت به ماه قبل افزایش یافته است.
چرا مردم همچنان خرید میکنند؟
چه چیزی این اختلاف را توضیح میدهد؟ با وجود افزایش نرخ بهره، فشارهای تورمی و عوامل استرسزای هزینه زندگی، خردهفروشی قوی بوده و اعتماد مصرفکننده افزایش یافته است. به گفته جانا باودن، پروفسور بازاریابی و رفتار مصرفکننده در دانشگاه مککواری، تأثیر تأخیری در هزینه کردن در حال وقوع است.
او افزود که مصرف کنندگان پس از محدودیتهای کووید ۱۹ با اندکی هزینه اضافهتر از معمول شروع به لذت بردن از بازگشت به حالت عادی کردهاند. این امر به انفجار در هزینههای پوشاک و همچنین هزینههای بیشتر برای فروشگاههای بزرگ، کالاهای خانگی، غذا و کافهها منجر شد. او معتقد است که با شروع کاهش هزینه برای پوشاک، مصرفکنندگان بیشتری از خود میپرسند چه چیزی ضروری است؟ چه چیزی قابل به تعویق انداختن است؟ چه چیزی قابل مصرف است و چه چیزی مفید است؟
باودن به اینسایدر ریتیل گفت: «تلاقی افزایش نرخها، بحران هزینه زندگی با تورم که هنوز به اوج خود نرسیده است، حذف مالیات غیرمستقیم سوخت و بهعلاوه کاهش قیمت داراییها موجی از وحشت را ایجاد میکند.»
از منظر روانشناختی، شرایط تورمی همراه با افزایش ممتد نرخها نشاندهنده یک خطر آشکار و فعلی است. این موضوع اصلی است و ترس عظیمی را به مصرفکننده تزریق میکند، زیرا بر خرید روزانه و قصد خرید فوری آنها تأثیر میگذارد. نه تنها بازپرداخت وام مسکن با مشکلاتی مواجه میشود، بلکه به دلیل شرایط تورمی ارزش پول شما کمتر میشود. او معتقد است که دادههای مثبت مصرفکننده در ماه سپتامبر در میان رکود ۱۲ ماهه، یک نقطه کوچک بود.
تمایل به خرید همچنان پایین است
باودن میگوید تمایل در پایینترین سطح تاریخی باقی میماند و اکنون در همان سطحی است که در دوره بحران مالی جهانی بود. به عبارت دیگر تعداد بدبینها بیشتر از خوشبینهاست. افزایش نرخ بهره به اعتماد مصرفکننده و کسبوکار ضربه میزند.
به گفته جولیان مککران، مدیر نظرسنجی مورگان و ابیکس، کاهش قیمت بنزین در ۱۸ سپتامبر به پایینترین سطح متوسط از اوایل ژانویه و همچنین کاهش قیمت اقلام سوپرمارکتی مانند سبزیجات و سایر کالاهای تازه، این باور را ایجاد کرد که فشارهای تورمی در اقتصاد ایجاد نشده است.
با این حال او میگوید که افزایش نرخ بهره به وضوح تأثیر منفی بر اعتماد مصرفکننده و کسبوکار داشته است. مککران گفت: «اطمینان مصرفکننده آنز-روی مورگان (یک معیار ماهانه از اعتماد مصرفکننده در میان خانوادهها) در اواخر آوریل، قبل از اینکه اداره آمار استرالیا رقم تورمی بالاتر از انتظار را در اواخر آوریل برای سه ماهه مارس ۲۰۲۲ گزارش کند، به ۵/۹۶ رسید.»
بانک مرکزی استرالیا شروع به افزایش نرخ بهره در اوایل ماه مه کرد و اکنون برای شش ماه متوالی نرخ بهره را افزایش داده است و در مجموع ۵/۲ درصد به ۶/۲ درصد رسیده است. از آن زمان، اعتماد مصرفکننده ۱۱ امتیاز برای همه استرالیاییها کاهش یافته و به ۵/۸۵ رسیده است.
برای دارندگان وام مسکن اعتماد مصرفکننده ۵/۱۳ واحد کاهش یافته است. با نگاهی به آینده، اگر نرخ بهره همچنان به افزایش خود ادامه دهد، اعمال نیروی منفی بر اعتماد مصرفکننده و اعتماد تجاری ادامه خواهد یافت. اگرچه اندازه تغییرات نرخ بهره برای تأثیری که بر اعتماد خواهد داشت، بسیار مهم است، اما این فشار نزولی بر اعتماد تا زمانی که نرخهای بهره در حال افزایش هستند، ادامه دارد.
تأثیر تأخیری افزایش نرخ بهره
با ۳۵ میلیارد دلار صرفشده، چه در فروشگاهها و چه به صورت آنلاین و افزایش فروش برای هشت ماه متوالی تا آگوست ۲۰۲۲، مدیرعامل انجمن خردهفروشان استرالیا، پل زهرا گفت که خردهفروشی با توجه به محیط اقتصادی چالشبرانگیز قابل توجه بوده است. او معتقد است که پساندازهای انباشتهشده در طول همهگیری کووید۱۹ شرایطی را فراهم کرده که به حمایت از صنعت کمک کرده و مدتی طول میکشد تا تأثیر افزایش نرخهای بهره و فشارهای تورمی در اقتصاد قابل مشاهده باشد.
زهرا گفت: «ما انتظار داریم که این فشار در نهایت با شروع سال ۲۰۲۳ عیان شود. نگرانی این است که وقتی خانوارها تحت فشار مالی فزایندهای قرار دارند، خریدهای غیرضروری اولین چیزی است که از آن میگذرند.»
در حالی که درباره افزایش هزینه زندگی صحبتهای زیادی میشود، افزایش هزینههای کسبوکار در بسیاری از موارد بیشتر است و این مشاغل کوچک هستند که شدیدترین تأثیر را میپذیرند. اکثر خردهفروشان با حاشیه سود کم کار میکنند و با افزایش هزینههای مرتبط با سوخت، انرژی، زنجیره تأمین و اجاره مواجه میشوند. اینها اضافه بر کمبود نیروی کار و مهارت که مانع از تجارت با پتانسیل کامل کسبوکارها میشود.
نرخهای بهره شش ماه متوالی افزایش یافتهاند که ممکن است برخی از کسبوکارها را از رده خارج کند. پوفسور باودن گفت اگر خردهفروشان بخواهند مصرفکنندگان به هزینهکردن ادامه دهند، باید پیشنهادهای خود را با نیازهای در حال تغییر مصرفکنندگان تنظیم کنند. باودن گفت: «این به معنای همسو کردن قیمتها با ارزش ادراکشده مصرفکنندگان از کالاهایشان است و نشان میدهد که چگونه ارزش تولید میکنند. این یک چالش برای بخش خردهفروشی است. خرجکردن مصرفکننده رگ حیات اقتصاد است.»