کارنگ رسانه اقتصاد نوآوری است. در کارنگ ما تلاش داریم کسبوکارهای نوآور ایرانی، استارتاپها، شرکتهای دانشبنیان و دیگر کسبوکارها کوچک و بزرگی که در بخشهای مختلف اقتصاد نوآوری در حال ارائه محصول و خدمت هستند را مورد بررسی قرار دهیم و از آینده صنعت، تولید، خدمات و دیگر بخشهای اقتصاد بگوییم. کارنگ رسانهای متعلق به بخش خصوصی ایران است.
گزارش فصلی رگولاتوری از وضعیت فناوری اطلاعات و ارتباطات منتشر شد / آهنگ کند توسعه اینترنت ثابت همچنان ادامه دارد
گزارش شاخصهای آماری بخش ارتباطات و فناوری اطلاعات مربوط به سه ماه سوم سال ۱۴۰۱ منتشر شد. این گزارش به خوبی نشان میدهد که با وجود وعدههای وزیر ارتباطات مبنی بر توسعه در بخش اینترنت ثابت، همچنان این رشد به کندی صورت میگیرد و بخش زیادی از کاربران اینترنت ثابت که به حدود ۹ میلیون و ۹۹۴ هزار نفر میرسند هنوز از تکنولوژی ADSL استفاده میکنند و بیشترین سرعتی هم که در اختیار این کاربران قرار گرفته بیشتر از ۱۰ مگ نیست. همچنین این گزارش خلاصهتر از گزارشهای فصلی دیگر رگولاتوری است و در آن دیگر خبری از اعلام شاخصهای کیفیت پهنای باند کشور نیست.
این گزارش نشان میدهد مانند سالهای گذشته رشد در بخش مشترکان پهنایباند سیار همچنان بیشتر از رشد مشترکان پهنای باند ثابت است و با وجود برنامهها و وعدهها وزارت ارتباطات برای تحول در بخش اینترنت ثابت، کاربران به دلیل کیفیت پایین و سرعت نه چندان قابل توجه در اینترنت ثابت، از اینترنت همراه استفاده میکنند.
طبق این گزارش در حالی که میزان مشترکان پهنایباند سیار در پاییز سال جاری نسبت به پاییز سال گذشته (۱۴۰۰) ۱۱.۴۶ درصد رشد داشته، در بخش مشترکان پهنایباند ثابت تنها ۱.۷۰ درصد رشد نسبت به پاییز سال ۱۴۰۰ دیده میشود.

با این وضعیت طبیعی است که میزان ضریب نفوذ پهنایباند سیار نیز بیشتر از ثابت باشد. طبق این گزارش ضریب نفود پهنایباند سیار از ۱۰۹.۲۷ در پاییز سال ۱۴۰۰ به ۱۲۰.۷۸ درصد در پاییز ۱۴۰۱ رسیده و رشد ۱۰.۶۲ درصدی داشته است. در مقابل ضریب نفوذ پهنایباند ثابت تنها با ۰.۹۳ درصد رشد از ۱۲.۹۶ درصد در پاییز سال گذشته به ۱۳.۰۸ درصد در پاییز سال جاری رسیده است.
مشترکان تلفنهمراه در پاییز ۱۴۰۱ نسبت به پاییز سال گذشته رشد ۷.۲۰ درصدی داشته و به ۱۴۵ میلیون و ۶۶۷ هزار و ۵۳۶ مشترک رسیده است.
همچنین مشترکان تلفن ثابت نیز نسبت به پاییز سال گذشته تنها ۰.۱۲ درصد رشد داشتهاند، از ۲۹ میلیون ۳۰۶ هزار و ۷۸۲ مشترک به ۲۹ میلیون و ۳۴۲ هزار و ۶۰ مشترک در بخش تلفن ثابت رسیدهاند.
ADSL همچنان پیشتاز
از زمان روی کار آمدن عیسی زارعپور به عنوان وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات از شهریور سال ۱۴۰۰ تا کنون، او بارها بر رشد و توسعه اینترنت ثابت تاکید کرده و بخشی از تمرکزش را در کنار رشد پلتفرمها بومی، روی پروژه دیگر وزارتخانه تحت مدیریتش یعنی پروژه فیبرنوری گذاشته است.
با اینکه از بهمن سال گذشته کلید توسعه شبکه فیبرنوری در کشور زده شده است، اما گزارش رگولاتوری نشان میدهد که بعد از گذشت تقریبا یک سال اینترنت بر مبنای تکنولوژی فیبرنوری یا FTTH هنوز جایگاهی در سبد خانوادهها ندارد و همچنان کاربران از در بخش اینترنت ثابت از تکنولوژی قدیمی ADSL استفاده میکنند.

طبق گزارش رگولاتوری ۷۷ درصد سهم بازار مشترکان پهنایباند به تفکیک تکنولوژی به X-DSL میرسد و تنها ۱۷ درصد مشترکان پهنایباند ثابت از تکنولوژی فیبرنوری (FTTH) استفاده میکنند.
در این میان سرعتی هم که کاربران اینترنت ثابت دریافت میکنند چنگی به دل نمیزند. طبق نمودارهای این گزارش بیشترین سرعتی که کاربران اینترنت ثابت دریافت میکنند بین ۲ تا ۱۰ مگابیت بر ثانیه است و تعداد این کاربران تنها به بیش از ۴ میلیون نفر میرسد.
همچنین تعداد کاربرانی که به سرعت بین ۱۰ تا ۲۰ مگ دسترسی دارند ۳ میلیون نفر اعلام شده است. کاربرانی که به سرعت ۲۰ تا ۳۰ مگ هم دسترسی دارند زیر ۵۰۰هزار نفر اعلام شده است و کاربران که به اینترنت بالای ۳۰ مگ دسترسی دارند در حدود ۱ میلیون نفر بروآورد شده است.
بازار اینترنت ثابت همچون گذشته با سهم ۴۹ درصدی در اختیار مخابرات است و ۳۰ درصد بازار در اختیار ۱۷ شرکت FCP است. همچنین ایرانیان نت که قرار بود پروژه فیبرنوری به در منازل را به سرانجام برساند بعد از گذشت بیش از یک دهه از این بازار تنها ۰.۰۱۸ درصد سهم دارد.
بازار اینترنت سیار در اختیار 4G
این گزارش نشان میدهد که بازار اینترنت سیار در اختیار تکنولوژی 4G است. طبق این گزارش ۹۰ درصد تعداد مشترکان از پهنای باند براساس تکنولوژی 4G استفاده میکنند و تنها ۱۰ درصد مشترکان از پهنای باند 3G بهره میبرند. در این گزارش با اینکه بیش از دو سال از شروع به فعالیت سایتهای 5G در کشور شده، اماری از تعداد مشترکان و ضریب نفوذ آن در کشور ارائه نشده است.

سهم بازار مشترکان پهنایباند سیار نیز ابتدا به همراه اول با ۵۳ درصد سهم و بعد ایرانسل با ۴۳ درصد سهم میرسد. از این بازار رایتل با اینکه به عنوان اپراتور دیتای همراه شناخته میشود، تنها ۴ درصد است.
این گزارش سهم بازار اپراتورها از مصرف دیتای اینترنت را هم مشخص کرده که در این زمینه ایرانسل با ۵۳ درصد سهم پیشتاز است و بعد از آن همراه اول با ۴۰ درصد سهم وجود دارد. سهم رایتل در این زمینه برابر با ۷ درصد است.

از ضریب نفوذ ۱۳ درصدی اینترنت ثابت تا ۱۲۰ درصدی اینترنت همراه
در انتهای این گزارش تعداد اشتراکهای پهنایباند ثابت و سیار و ضریب نفوذ در این بخشها نیز مورد توجه قرار گرفته است. طبق این آمار تعداد اشترک خانگی سرویس اینترنت در پاییز امسال به ۹ میلیون ۹۹۴ هزار و ۷۲۹ اشتراک رسیده و به این ترتیب ضریف نفوذ در این زمینه برابر با ۱۳.۰۸ درصد اعلام شده است.

همچنین میزان ضریب نفوذ پهنایباند اینترنت همراه نیز در پاییز امثال ۱۲۰.۸۷ درصد عنوان شده است که نسبت به تابستان سال جاری روند کند رشد را پشت سر گذاشته است. در تابستان امسال ضریب نفوذ اینترنت همراه ۱۲۰.۰۱ درصد اعلام شده بود.
