کارنگ رسانه اقتصاد نوآوری است. در کارنگ ما تلاش داریم کسب‌وکارهای نوآور ایرانی، استارتاپ‌ها، شرکت‌های دانش‌بنیان و دیگر کسب‌وکارها کوچک و بزرگی که در بخش‌های مختلف اقتصاد نوآوری در حال ارائه محصول و خدمت هستند را مورد بررسی قرار دهیم و از آینده صنعت، تولید، خدمات و دیگر بخش‌های اقتصاد بگوییم. کارنگ رسانه‌ای متعلق به بخش خصوصی ایران است.
«جمال جعفری»، مدیرعامل شرکت تسکو در خصوص مسئله عدم تخصیص ارز با گذشت حدود سه ماه از ثبت سفارش کالاهای حوزه فناوری اطلاعات و تأثیر آن روی حوزه تولید با مطرح کردن این موضوع که وزارت صمت دچار سردرگمی است، می‌گوید: « اخیراً بانک مرکزی اعلام کرده که این حوزه بیشتر از سهم خود ارز مصرف کرده و باید جلویش گرفته شود؛ تنظیم مقررات هم بدون تدبیر جلوی آن را گرفته است. در حال حاضر ما خودمان درگیر این موضوع هستیم؛ برای سه ماه کالایی برای فروش نداشتیم و خط تولید ۴۵۰نفره ما تعطیل شده و مجبور شدیم تعدیل نیرو کنیم.»
او تأکید می‌کند: «نتیجه چنین تصمیم‌هایی در حوزه تولید که با بی‌تدبیری گرفته می‌شوند، شش ماه الی یک سال بعد به صورت افزایش بیکاری، کمبود کالا و تورم خود را نشان می‌دهد.»
به گفته جعفری تا پیش از این تصمیم بازار دچار رکود بود و تقاضای ارز هم با کاهش همراه شده بود و کسی برای خرید آن تحریک نمی‌شد.
او در ادامه توضیح می‌دهد: «ما یک بازار واقعی و یک بازار غیرواقعی داریم. بازار غیرواقعی متأثر از هیجانات بازار است و در آن می‌خرند تا کنار بگذارند و گران شود. بازار ما این نبود و کسی در آن هیجانی عمل نمی‌کرد و همان‌طور که گفتم تقاضا برای ارز هم پایین آمده بود. مصرف خود ما نسبت به سال گذشته دوسوم شده بود اما با این بی‌تدبیری وزارت صمت، هم تولید خوابیده و هم بازار تحریک شده است.»
جعفری معتقد است در حال حاضر این ذهنیت به وجود آمده که جنس در بازار کم خواهد شد و افراد تحریک به خرید بیشتر می‌شوند. وقتی عرضه و تقاضا با هم برابر نباشد تورم ایجاد می‌شود.
قاچاقچی محدودیت تولیدکننده را ندارد
مدیرعامل شرکت تسکو با اشاره به این موضوع که در حال حاضر توجه بازار به سمت کالای قاچاق رفته مطرح می‌کند: «دولت می‌گوید که ارز نیمایی ندارد؛ ما می‌گوییم که ما کالای خود را صادر می‌کنیم و با ارز صادراتی کالای مورد نیاز خود را وارد می‌کنیم. در جواب ما پاسخ مثبت می‌دهند اما تاکنون حدود ۴۰ روز است که کاری در این زمینه انجام نشده است. نکته‌ای که وجود دارد این است که قاچاقچی چنین محدودیت‌هایی ندارد و کالایی که می‌خواهد را از جایی مانند دبی می‌آورد. این روزها ما در جاده‌های کشور ترافیک «شوتی»ها را شاهد هستیم. البته آنها هم در حال زحمت کشیدن هستند و اگر چنین کاری نمی‌کردند تکلیف مردم چه می‌شد؟ هر کسی که نمی‌تواند برای خرید کالای مورد نیازش سوار هواپیما شود و به کشورهای همسایه برود.»
او خاطرنشان می‌کند که دولت با چنین تصمیمی به دنبال این بوده که مصرف ارز را پایین بیاورد اما نتیجه آن بروز چنین شرایطی شده و هیچ‌کس هم جوابگو نیست. با این تصمیم هم تولید و بازرگانی زمین‌گیر شده و هم اینکه مردم در حال پرداخت هزینه این اشتباه هستند.
مسئول شرایط پیش‌آمده وزارت صمت است
مدیرعامل شرکت تسکو مسئول اصلی شرایط پیش‌آمده را وزارت صمت می‌داند و باور دارد که بانک مرکزی کار خودش را انجام می‌دهد و برای حل مسائلش تلاش خود را می‌کند. باید دید کدام نهاد است که باید پیگیری کند، جلسه بگذارد، تلاش کند و…؛ این موارد وظیفه وزارت صمت است. اما برای وزارت صمت مهم نیست که تولید می‌خوابد، کارفرما ضرر می‌کند، نیروی کار بیکار می‌شود و… .
جعفری درباره این مسئله که برخی از فعالان حوزه سخت‌افزار فناوری اطلاعات مطرح می‌کنند و می‌گویند وزارت صمت به حوزه فناوری اطلاعات به عنوان کالای لوکس نگاه می‌کند، می‌گوید: «وزارت صمت اصلاً نگاهی به این حوزه ندارد. اصلاً در وزارت صمت به چنین مسائلی فکر نمی‌شود، چون اصلاً برای آنها اهمیتی ندارد. در این میان فقط به این نگاه می‌کنند که از کدام سمت فشار بیشتری به آنها وارد می‌شود.»
هیچ‌کس نگران تولید نیست
جعفری تأکید می‌کند که در حال حاضر یکی از مهم‌ترین چالش‌های تولیدکنندگان این حوزه بی‌تدبیری‌هایی است که صورت می‌گیرد. او ادامه می‌دهد: «در کشور ما هیچ‌کس نگران تولید نیست. انگار قرار نیست که ما در این کشور تولید داشته باشیم چون اگر چنین رویکردی وجود داشت نباید شاهد چنین مسائلی می‌بودیم.»
او همچنین بیان می‌کند: «واقعیت این است که خیلی از مسئولان ما درکی از تولید ندارند. ما همین موضوع استفاده از ارز صادراتی برای وارد کردن کالا را هر روز پیگیری می‌کنیم اما جواب درستی به ما داده نمی‌شود و مدام ما را از این بخش به آن بخش پاس‌کاری می‌کنند. مگر تولید شوخی است که با آن به این شکل بازی می‌کنند؟»
نهادهای صنفی برای صنف نمی‌جنگند
جمال جعفری درباره عملکرد نهادهای صنفی در خصوص مسائلی از این دست عنوان می‌کند: «نهادهای صنفی ما کار خود را درست انجام نمی‌دهند و بیشتر به دنبال منافع شخصی خودشان هستند. آنها برای کسب‌وکار خودشان مجوزهای موردی می‌گیرند اما برای صنف نمی‌جنگند. در حال حاضر مسائلی که ما در این حوزه داریم را به کدام نهاد صنفی بگوییم؟ به اتحادیه بگوییم یا به نظام صنفی؟ هرکدام از این نهادها درگیر انتخابات خودشان هستند.»
مدیرعامل شرکت تسکو عنوان می‌کند: «ما در حوزه تولید با تلاش فراوان و استفاده از راه‌کارهای مختلف تولید خود را اندکی افزایش می‌دهیم اما از آن سو با یک تصمیم این‌چنینی سه ماه کارخانه ما می‌خوابد و به اندازه دو سال از مسیر خود عقب می‌افتیم و همان‌طور که گفتم برای هیچ‌کس این موضوع اهمیت ندارد.»
او اضافه می‌کند: «تولید یک دو دو تا چهارتا است و همه می‌توانند تولید کنند. ما از چینی‌ها در جهان ضعیف‌تر نداشتیم که امروز در حال تولید هستند و وقتی که آنها می‌توانند، ما هم می‌توانیم این کار را انجام دهیم. اما هیچ‌وقت ما نخواستیم که در ایران تولید داشته باشیم. هیچ‌کس چنین قراری را نگذاشته است. وقتی تحریم‌ها نبود اوضاع ما از این هم بدتر بود و حتی سنگ قبر را هم از چین وارد می‌کردیم. حالا تحریم‌ها باعث شده که تولید در ایران راه بیفتد وگرنه نفت را می‌فروختیم و با پولش خوش می‌گذراندیم. در حال حاضر مهم‌تر از تحریم، مسئله تدبیر دولت است که برای واحدهای تولیدی چالش‌برانگیز شده است.»
جعفری در پایان می‌گوید: «بازار به صورت کلی به دلیل نقدینگی و سیاست انقباضی که دولت در پیش گرفته کوچک شده بود. بازار همیشه تابع نقدینگی و رشد اقتصادی است. ما که رشد اقتصادی و تولید ثروت نداریم. بخشی از نقدینگی نیز از سیاست‌های تزریق نقدینگی در بازار به وسیله وام و تسهیلات و منابع دولتی تأمین می‌شد. امسال این را بستند. بانک مرکزی به جز این کار دیگری نمی‌توانست انجام دهد. این بازار کوچک‌شده نیز با اقدام وزارت صمت خراب شد و صنایع در روزمره خود به مشکل برخورده‌اند، تولید خوابیده است و فضا به سمت ورود کالاهای قاچاق رفته است. از وزارت صمت می‌خواهم که به خودشان بیایند.»
لینک کوتاه: https://karangweekly.ir/08ab