رکود هنوز از راه نرسیده… / اخراج‌ها نشانه رکود اقتصادی نیستند؟

اخبار اخراج انبوه همچنان در حال گزارش‌شدن هستند و کارمندان به طور قابل درکی وحشت‌زده‌اند. با وجود میلیون‌ها فرصت شغلی که بیشتر از تعداد افراد در دسترس برای استخدام بود و استخدام‌کنندگانی که به سراغ کارکنان پردرآمد حوزه فناوری، امور مالی و املاک و مستغلات می‌رفتند، در طول همه‌گیری بازار کار کساد بوده است.

بنابراین با از دست دادن ناگهانی ده‌ها هزار از کارکنان شرکت‌هایی مانند گوگل، آمازون، IBM، سلزفورس و… قابل درک است که شوک بزرگی به بازار کار وارد‌شود. جولیا پولاک، اقتصاددان ارشد زیپ ریکروتر می‌گوید: «اخراج‌های پرسر‌و‌صدا در صنعت فناوری اثر مأیوس‌کننده نامتناسبی دارند، زیرا این اتفاقات در شرکت‌های معروفی رخ می‌دهند که به‌تازگی رشد سریعی را تجربه کرده‌اند. به‌علاوه این صنعتی پیشرو است که خلق‌و‌خوی ما را شکل می‌دهد و کاهش سرعت رشد در آنجا باعث می‌شود جویندگان کار بیشتر نگران کمبود مشاغل در دسترس شوند.»

به گفته اقتصاددانان در حالی که این جریان از دست دادن مشاغل اتفاقی ناگهانی است و بدون شک برای افرادی که تحت تأثیر قرار می‌گیرند، اثری مخرب دارد، اما این موج کاهش مشاغل به گونه‌ای نیست که نشانه رکود باشد. نلا ریچاردسون، اقتصاددان ارشد ADP می‌گوید: «ما هنوز در رکود نیستیم و ممکن است تا زمانی که رکود به پایان نرسد، متوجه نشویم که در حال تجربه رکود هستیم.»

نرخ بیکاری ملی در آمریکا همچنان پایین است (۳.۵ درصد) و هر ماه کمتر از یک درصد از نیروی کار اخراج می‌شوند. تولید ناخالص داخلی در ماه گذشته بیش از حد انتظار افزایش یافت. بیکاری در هفته گذشته ۶۰۰۰ نفر کاهش یافت و به ۱۸۶ هزار نفر رسید که برای دریافت مزایای بیکاری اقدام کردند. با ورود به پاندمی هر هفته حدود ۲۰۰ هزار نفر به دنبال کمک بودند. ریچاردسون می‌گوید: «جریان اخیر اخراج‌ها دردناک و نگران‌کننده است، اما شکنج است و هنوز تبدیل به موج نشده است.»

او می‌افزاید ممکن است شرکت‌های فناوری تعداد کارکنان خود را کاهش دهند، اما آنها همچنان در حال سرمایه‌گذاری در ساخت فناوری برای آینده هستند و در نتیجه به نیروی کار نیاز خواهند داشت. برای مثال مایکروسافت را در نظر بگیرید که این ماه اعلام کرد ۱۰ هزار کارمند خود را اخراج می‌کند و چند روز بعد از سرمایه‌گذاری چند میلیارد دلاری در Open AI، سازنده چت جی‌پی‌تی‌ رونمایی کرد.

ریچاردسون می‌گوید: «فناوری در حال پیشرفت است، اما اگر غرامت کارمندان اخراج‌شده تمام شود و آنها شروع به ثبت نام دسته‌جمعی برای دریافت مزایای بیکاری کنند، ممکن است تا چند ماه آینده شاهد تأثیر واقعی این جریان بر کل بازار کار نباشیم.»

ریچاردسون می‌گوید شاخصه بزرگ‌تر رکود اقتصادی، کاهش استخدام و افزایش اخراج نیروی کار موقت به‌ویژه در بخش تولید است. وال‌استریت ژورنال گزارش می‌دهد که کارفرمایان ۱۱۰۸۰۰ نیروی کار موقت را در پنج ماه آخر سال ۲۰۲۲ اخراج کرده‌اند، از جمله ۳۵ هزار نفر در دسامبر که بیشترین تعداد اخراج ماهانه از اوایل سال ۲۰۲۱ است.

حتی اگر ایالات متحده به طور رسمی وارد یک رکود اقتصادی شود، عجیب‌ترین رکود تاریخ خواهد بود، زیرا با نرخ بیکاری ۳.۵ درصد شروع می‌شود و مصرف‌کنندگان به طور کلی وضعیت خوبی دارند و درآمدها افزایش یافته است. این وضعیت متفاوت خواهد بود. ریچاردسون می‌گوید نوع متفاوتی از رکود اقتصادی خواهد بود؛ نوعی که در درجه اول ناشی از تورم و نرخ‌های بهره بالاتر هستند.