کارنگ رسانه اقتصاد نوآوری است. رسانهای که نسخه چاپی آن هر هفته شنبهها منتشر میشود و وبسایت و شبکههای اجتماعیاش هر ساعت، اخبار و تحولات این بخش از اقتصاد را پوشش میدهند. در کارنگ ما تلاش داریم کسبوکارهای نوآور ایرانی، استارتاپها، شرکتهای دانشبنیان و دیگر کسبوکارها کوچک و بزرگی که در بخشهای مختلف اقتصاد نوآوری در حال ارائه محصول و خدمت هستند را مورد بررسی قرار دهیم و از آینده صنعت، تولید، خدمات و دیگر بخشهای اقتصاد بگوییم. کارنگ رسانهای متعلق به بخش خصوصی ایران است.
سیلیکونولی در دهههای اخیر واقعاً درخشید و مدیران عامل شرکتهای بزرگ فناوری آمریکا حسابی جولان دادند. اما در سال ۲۰۲۲ سوسوی این درخشش کم و کمتر شد و مدیران مطرح روی دیگر خود را نشان دادند. چنانچه مارک زاکربرگ و جف بزوس هزاران کارگر را از متا و آمازون اخراج کردند. ایلان ماسک که او را یک نابغه میدانستیم، شبیه یک دیوانه در توییتر رفتار کرد.
الیزابت هولمز روانه زندان شد و سم بنکمن فراید با فاجعهای که به بار آورد، از قبل هم مشهورتر شده است. اما واقعاً کدام یک از این افراد عملکرد بدتری داشته و روی سایرین را سفید کرده است؟ سالی که سهام بسیاری از شرکتهای فناوری سقوط کرد و آن بهشت همیشگی تا حد زیادی تحت تأثیر خبرهای بد قرار گرفت، چهرههای ناکام هم کم نداشت. اما ناکامترینها را هم میتوان در این بین انتخاب کرد. البته که این به معنای نابودی یا حذف آنها از این بازار بزرگ و همیشه جذاب نیست.
مارک زاکربرگ
مارک زاکربرگ؛ نابغهای که به نظر میرسد دوران طلاییاش به سر آمده، اواخر سال ۲۰۲۱ اعلام کرد فیسبوک نمیتواند توقعات او را برآورده سازد. پس از مدتی نام این شرکت به «متا» تغییر کرد و با سرعت به سمت دنیای متاورس شتافت. زاکربرگ سرمایهگذاریهای هنگفتی برای متاورس انجام داد و مدام دم از واقعیت مجازی میزد، اما چیزی که نصیبش شد فقط کاهش چشمگیر ثروت متا بود.
در ماه فوریه ۲۰۲۲، شرکت زاکربرگ تاریخساز شد و قیمت سهام آن طی یک روز به ۲۳۰ میلیارد دلار (۱۹۰ میلیارد پوند) کاهش یافت؛ متا در سطح ملی رکورد زد. ۹ ماه بعد زاکربرگ به اشتباهاتش اعتراف کرد و به کارمندانش گفت: «اشتباه کردم و مسئولیت آن را میپذیرم.» زاکربرگ بهقدری مسئولیتپذیر بود که ۱۱ هزار کارمند را اخراج کرد!
تعداد کاربران متا در سالهای اخیر روزبهروز کاهش یافت و در ماه فوریه به اوج رسید. چنانچه باز کردن فیسبوک خیلی متفاوت از سر زدن به خرابههای پمپئی نبود.
نتیجه: بله، زاک در آن روز سرنوشتساز در ماه فوریه ۳۰ میلیارد دلار (۲۵ میلیارد پوند) از دست داد، اما هنوز ۴۴.۵ میلیارد دلار برای از دست دادن دارد.
امتیاز: ۶ از ۱۰.
جف بزوس
شرکت متا تنها شرکت بزرگ فناوری نبود که در سال ۲۰۲۲ نیروهای خود را اخراج کرد. آمازون هم کم نگذاشت و جف بزوس به نیویورکتایمز اعلام کرد که ممکن است ۱۰ هزار عنوان شغلی را از آمازون حذف کند. خدا میداند، شاید از اینکه همسر سابقش به خاطر کارهای خیرخواهانه سرتیتر خبرها شده بود و همزمان به بزوس لقب شیطان بزرگ داده بودند، دلش شکست و حرصش گرفت و یکدفعه در CNN ظاهر شد و گفت میخواهد ۱۲۴ میلیارد دلار از ثروتش را وقف کند و باقی عمرش را با ۶۲ میلیارد دلار باقیمانده بگذراند. این کار فداکارانه نمایشیِ بزوس احتمالاً نهتنها آب از آب در زندگیاش تکان نمیدهد، بلکه یک حرکت برد-برد نیز برای او محسوب میشود.
یک مثال از کمکهای سخاوتمندانه بزوس؛ ۱۰۰ میلیون دلار (۸۳ میلیون پوند) معادل ۰.۰۸ درصد از ثروتش را به «دالی پارتون» بخشید. فکر نکنید بزوس این پول را به محبوبترین ستاره کانتری جهان داد تا وجهه خودش را بهبود بخشد، نه! هدف او برداشتن قدمی در راستای کمک به جهان بود. البته این تنها و اولین تلاش بزوس در سال ۲۰۲۲ برای تبدیلشدن به یک سلبریتی محبوب نبود.
بزوس بعد از اینکه موشکی را به فضا پرتاب کرد، نهتنها نتوانست سفره استعمارش را در فضا پهن کند، بلکه مورد انتقاد هم قرار گرفت. در واقع استعمار زمینی بزوس هم چندان موفق نبود. کارمندان آمازون به اینسایدر گفتهاند الکسا، دستیار صوتی این شرکت، «یک شکست بزرگ» بوده است. «پروژه حیوان خانگی» بزوس نیز در حال نابودی است.
نتیجه: در پایان میتوان گفت شرمساریهایی که بزوس به بار آورد، چهره او را بهعنوان یکی از ثروتمندترین مردان جهان خدشهدار کرد.
امتیاز: ۴ از ۱۰.
ایلان ماسک
در ماه آوریل ۲۰۲۲، ماسک ثروتمندترین مرد جهان بود. این مرد بارها ثابت کرد که درکی از رابطه بین کلمات، اعمال و عواقب آنها ندارد. او پیشنهاد خرید توییتر را با قیمت ۵۴.۲۰ دلار (۴۴.۸۹ پوند) برای هر سهم داد. وقتی چیزی تا انجام معامله نمانده بود، ناگهان ماسک دبه کرد و گفت توییتر را نمیخواهد. اما شرکت به او اجازه نداد که پا پس بکشد و پس از یک مبارزه قانونی، ماسک در نهایت توییتر را خرید. هرچند بعد از خرید هم گلکاریهای ماسک ادامه داشت و در اولین روز با یک سنگ روشویی وارد توییتر شد.
او هزاران عنوان شغلی را در توییتر حذف کرد، قوانین عجیبی برای این شرکت وضع، اما سپس آنها را لغو کرد، از کارمندانش خواست سختکوش باشند و شبها در شرکت بخوابند و برای آنها تخت و پتو و بالش هم مهیا کرد.
نتیجه: ماسک فاجعه است، اما از هر فاجعهای که به بار میآورد، لذت میبرد.
امتیاز: ۷ از ۱۰.
پاراگ آگراوال
در ابتدای سال، آینده برای پاراگ آگراوال روشن به نظر میرسید. او بهتازگی پس از دریافت حمایت همه اعضای هیئتمدیره، مدیرعامل جدید توییتر شده است، سپس ماسک آمد.
اگرچه این دو در ابتدا رابطه صمیمانهای داشتند، اما بهدلیل درگیری آنها بر سر خرید پلتفرم توسط ماسک، این رابطه رو به سیاهی رفت. هنگامی که ماسک میخواست میزان مشکل ربات توییتر را بررسی کند، آگراوال مفصل توضیح داد که دلیل کار نکردن این طرح چیست. ماسک هم بهعنوان یک مرد ۵۰ساله عاقل و بالغ جواب آگراوال را با چند استیکر مدفوع داد.
ماسک در ماه اکتبر خرید توییتر را دنبال و پس از اتمام کار بلافاصله آگراوال را اخراج کرد.
نتیجه: آگراوال شغل خود را از دست داد، اما تاکنون هیچ نشانه واضحی از شرور بودن نشان نداده، البته با خروجش احتمالاً ۵۰ میلیون دلار (۴۱ میلیون پوند) به جیب بزند.
امتیاز: ۷ از ۱۰.
الیزابت هولمز
در سال ۲۰۲۲ سرانجام فاجعه طولانی ترانوس به پایان رسید. همه چیز از سال ۲۰۰۳ شروع شد؛ زمانی که الیزابت هولمز شرکت را تأسیس کرد. سال بعد او از استنفورد انصراف داد. مانند بسیاری از دانشجویان جوان دیگر، او به دنبال یک رؤیا بود؛ رؤیایی که وانمود کند یک فناوری واقعاً جالب را اختراع کرده و از آن یک میلیارد دلار درآمد دارد.
اما تقریباً ۲۰ سال پس از تأسیس شرکت، هولمز امسال به جرم کلاهبرداری از سرمایهگذاران در مورد سیستم آزمایش خون ظاهراً انقلابی شرکتش محکوم شد. شاید همه ماجرا تقصیر هولمز نبود و دوستانی که در این مسیر پیدا کرد، او را از راه به در کردند.
برای مثال سناتور «کوری بوکر» از آن ۱۳۰ نفری است که برای هولمز قبل از صدور حکمش، نامههای حمایتی ارسال میکرد. او همچنین یک باشگاه هواداران ایجاد کرد که با لباس هولمز در محاکمه حاضر شدند. با این حال، هولمز سال را با حکم ۱۱ سال حبس به پایان رساند؛ بنابراین وضعیت او از همه بدتر است، موافقید؟
سم بنکمن فراید
سم بنکمن فراید در پایان سال ۲۰۲۲ برای کسب عنوان قهرمانی تلاش میکرد. افتیایکس، صرافی رمزارزی او، چند ماه پیش در صدر جهان قرار داشت و در جریان سوپربول تبلیغاتی را اجرا کرد و با افتخار نام خود را در عرصه میامیهیت به نمایش گذاشت، اما در ماه نوامبر، شرکت سقوط کرد. چند هفته بعد، بنکمن فراید در باهاما دستگیر و به آنچه یک دادستان آن را «یکی از بزرگترین کلاهبرداریهای مالی در تاریخ آمریکا» خواند، متهم شد. این یک چرخش ناگهانی باورکردنی نبود.
نتیجه: انتخاب بین بنکمن و هولمز سخت است. واقعاً نمیتوان گفت کدام یک بدترین چهره سال سیلیکونولی بود، اما واقعیتی که در تمام داستانها نهفته است، چیزهای زیادی در مورد این فناوری و ثروت ناخوشایند به شما میگوید.
امتیاز هولمز و بنکمن: ۱۰ از ۱۰.
لینک کوتاه: https://karangweekly.ir/wygc
