چندی پیش انجمن تجارت الکترونیک تهران گزارشی از کیفیت اینترنت در ایران منتشر کرد و بر اساس این گزارش به اینترنت ایران عنوان «قهرمان اینترنت بی‌کیفیت در جهان» داده شد. در روزهای بعد از انتشار گزارش انجمن تجارت الکترونیک، وزیر ارتباطات در حاشیه نشست هیئت دولت اعلام کرد محتوای گزارش اخیر انجمن، بی‌انصافی است.
همچنین زارع‌پور اعلام کرد در یک نشست با حضور اعضای انجمن و شرکت ارتباطات زیرساخت، گزارش اخیر انجمن مورد بررسی قرار گرفته است. بعد از این اظهارات بود که ویدئوی کامل نشست از سوی وزارت ارتباطات در فضای مجازی منتشر شد.
در جلسه‌ای که با حضور دو بخش خصوصی و دولتی برگزار شد، بخش دولتی انتقادات فراوانی به محتوای گزارش انجمن تجارت الکترونیک وارد کرد. بخش عمده انتقادات از سوی محمد جعفرپور، قائم‌مقام شرکت ارتباطات زیرساخت مطرح شد. او بخش زیادی از محتوای گزارش انجمن را دقیق ندانست و به این نکته اشاره کرد که آی‌پی داخلی در گزارش اخیر در نظر گرفته نشده و بسیاری از اطلاعات نیز به همین دلیل نادرست خواهند بود.
اما اعضای انجمن اعلام کردند آی‌پی داخلی به طور آگاهانه کنار گذاشته شده و هدف اصلی این گزارش نشان دادن دلایل نارضایتی کاربران از کیفیت اینترنت است که بیشتر روی بخش خاکستری سایت‌ها در ایران متمرکز هستند.
وزارت ارتباطات همچنین به این موضوع اشاره کرد که بخشی از کندی‌ها و فیلترینگ یا به عبارتی پالیسی ایجادشده از سوی نهادهای قانون‌گذار اعمال میشود که وزارت ارتباطات کنترلی روی آنها ندارد.
کیفیت اینترنت بهبود هم داشته است
نیما قاضی، رئیس هیئت‌مدیره انجمن تجارت الکترونیک، ابتدا ضمن معرفی انجمن تجارت الکترونیک گفت: «ما در ساختار انجمن کمیسیونی به نام زیرساخت تشکیل دادیم و در این کمیسیون روی گزارش اخیر کار شد. نگاه ما یک نگاه تخصصی و کسب‌وکاری بود و تلاش شد تا با رویکرد کارشناسی در این گزارش پیش برویم.
قاضی در ادامه درباره اهمیت میلی‌ثانیه‌ای لتنسی برای کسب‌وکارها گفت: «چندی پیش ما در سیستم یوآی علی‌بابا تغییراتی ایجاد کردیم و توانستیم سرعت را کمی بیشتر کنیم. این کار باعث شد تا در حد میلی‌ثانیه سرعت بهبود پیدا کند و همین چند میلی‌ثانیه برای کسب‌وکار ما مثبت واقع شد. پس موضوعاتی که در گزارش مطرح شده برای کسب‌وکارهای ما حیاتی هستند.»
در ادامه پویا پیرحسینلو، مدیرعامل ابر آروان، خلاصه‌ای از گزارش را برای بخش دولتی ارائه داد. در ادامه محمد جعفرپور، قائم‌مقام شرکت ارتباطات زیرساخت، بخش عمده انتقادات وزارت ارتباطات را در خصوص این گزارش مطرح کرد.
جعفرپور ابتدا در دفاع از کیفیت اینترنت کشور، بحث رضایت گیمرها را به میان آورد و گفت: «همان‌طور که می‌دانید به گفته بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای ایران، ۲۲ میلیون گیمر در ایران داریم. حساسیت بازی نسبت به پکت‌لاس بیشتر است، یعنی اگر بیشتر از نیم درصد باشد گیمر احساس نارضایتی خواهد داشت اما گیمرها نسبت به سال 1400 احساس رضایت بیشتری نسبت به کیفیت اینترنت دارند. این حقیقت را از جامعه گیمرها بیان می‌کنم.»
او در ادامه شاهد دیگری برای دفاع از کیفیت اینترنت عنوان کرد: «سرویس دیگری که نسبت به لتنسی حساس است سرویس وویپ است. میزان حساسیت وویپ به پکت‌لاس یک درصد است. اگر بیشتر باشد کاربر تماس خود را قطع می‌کند اما در مراسم حج اخیر که اتفاق افتاد میانگین پنج میلیون تماس داشتیم که البته تماس‌ها مربوط به بله و روبیکا می‌شوند.»
او در بخش دیگری از نقدهای خود گفت: «برخی از نکات در این گزارش بررسی نشده است. اگر ما بخواهیم ۱۰۰ سایت برتر را بررسی کنیم باید نکاتی را در نظر داشته باشیم. در بین این سایت‌ها سایت‌های تحریمی وجود دارد و دستور فیلترینگ هم روی برخی از آنها اعمال میشود که البته فیلترینگ نیز در اختیار وزیر ارتباطات نیست. در واقع باید این حقیقت را در نظر گرفت که بین ۱۰۰ سایت برتر که در نظر گرفته شد، ۵۰ عدد از آنها در حالت تحریم یا فیلتر قرار دارند که این حقیقت را در کشور نمی‌توان نادیده گرفت.»
او در ادامه توضیح داد وجود ۵۰ درصد پکت‌لاس غیرواقعی است زیرا در این صورت دانلود یک فایل هم امکان‌پذیر نمی‌شد.
امکان ایجاد لیست سیاه و خاکستری از لحاظ فنی وجود ندارد
جعفرپور در ادامه وجود لیست سیاه یا خاکستری را در اینترنت ایران منکر شد و گفت: «در رابطه با لیست سیاه و خاکستری سایت‌ها، باید بگویم که اصلاً چنین چیزی وجود ندارد. برخی سایت‌ها تحریم هستند که البته با بعضی از سازوکارها سعی می‌کنیم آنها را رفع کنیم. از لحاظ فنی امکان ندارد با حجم بالای درخواستی که وارد میشود ما بتوانیم پالیسی و لیست خاکستری ایجاد کنیم که روی آنها اختلال هم به وجود آوریم.»
او درباره فیلترینگ گفت: «برخی از سایت‌ها که فیلتر هستند از طریق مراجع ذی‌صلاح روی آنها پالیسی صورت می‌گیرد. این فرضیه که ما توانایی ایجاد پالیسی روی برخی سایت‌ها را نداریم و در نتیجه کل شبکه را دچار پالیسی کردیم تا افراد به وی‌پی‌ان دسترسی نداشته باشند وجود ندارد.»
جعفرپور درباره مسئله پی‌تی‌سی که در گزارش مطرح شده بود گفت: «در این موضوع آن‌گونه که در گزارش مطرح شده نیست وگرنه درآمد ما و اپراتورها چندبرابر می‌شد که این اتفاق هم نیفتاده است.» او در ادامه بیان کرد که در محاسبات گزارش اخیر اصلاً 55 درصد ترافیک داخلی در نظر گرفته نشده است.
اختیاری روی تصمیم‌گیری نهاد قانون‌گذار نداریم
جعفرپور در ادامه گفت: «در رابطه با شش شبکه اجتماعی فیلترشده هم باید بگویم ما یک شرکت فنی هستیم و نمی‌توانیم دخالتی در سیاست‌گذاری‌ها داشته باشیم. همچنین ما به لحاظ قانونی در جایگاهی نیستیم که بتوانیم نهادهای دولتی را اجبار کنیم تا سایت‌های خود را از ایران‌اکسس خارج کنند و آنها نیز در این رابطه دلایل خود را دارند.»
رضا باقری اصل، معاون وزیر ارتباطات، در ادامه صحبت‌های جعفرپور گفت: «ماهیت شکل‌گیری چنین گزارش‌هایی خوب است ولی درباره اینکه آیا تمام گزارش درست است یا نه باید بگویم با مقصودی که انجمن داشت، داده‌ها نیز به خوبی چیده شده‌اند. برای بهتر شدن کیفیت چنین گزارش‌هایی باید شاخص‌های بخش خصوصی و دولتی با یکدیگر منطبق شوند. نباید به گونه‌ای باشد که با دیدگاه خودمان یک گزارش تهیه کنیم و شما با دیدگاه خودتان یک گزارش تهیه کنید.»
هدف ما تحلیل رفتار شرکت زیرساخت نبوده است
در مقابل، اعضای انجمن تجارت الکترونیک به پاسخگویی در خصوص انتقادات پرداختند. نماینده ابر آروان گفت: «هدف ما تحلیل رفتار شرکت زیرساخت نیست؛ بلکه می‌گوییم در آخر، کاربر از کیفیت اینترنت راضی نیست. خواهش ما این است که کمیسیونی تشکیل شود تا بخش خصوصی در آن شرکت داشته باشد و شاخص‌ها در این کمیسیون مشترک بررسی شوند.
نقطه اختلاف اصلی من با آقای جعفرپور مسئله وایت‌لیست است. این را می‌دانیم که آی‌پی‌های ایران وایت‌لیست هستند و به خاطر همین هم هست که پلتفرم‌های داخلی خوب کار می‌کنند. دلیل اصلی اینکه آمار اپراتورها با ما تفاوت می‌کند نیز همین است. ما آگاهانه وایت‌لیست‌ها را کنار گذاشتیم.»
پیرحسینلو ادامه داد: «موافق هستیم که لایه دسترسی ایران ضعیف است و باید فایو جی و فیبر نوری استفاده شود، اما با همین لایه دسترسی هم می‌توان حدود ۳۰ تا 40 مگ سرعت اینترنت را افزایش داد. در خصوص درآمد اپراتورها اما این مسئله مطرح است که در آخر کاربر متضرر میشود نه اینکه اپراتورها یا شرکت زیرساخت درآمد بیشتری کسب می‌کند و مقصود ما مطرح کردن چنین موضوعی نبوده است.»
راه‌حل تشکیل کمیسیون مشترک با بخش خصوصی و دولتی است
در دقایق پایانی جلسه، هر دو بخش خصوصی و دولتی به نتیجه یکسانی درباره تشکیل کمیسیون مشترک بین بخش خصوصی و دولتی رسیدند تا با مشارکت بیشتر بخش خصوصی و انطباق شاخص‌های هر دو بخش، گزارش‌های دیگری نیز نوشته شود.
سعید محمدی هم‌بنیان‌گذار دیجی‌کالا در این جلسه گفت: «شاید اولین قدم برای بهبود مسائل، درک درست است. در خصوص کیفیت اینترنت از زاویه‌های مختلف نقطه‌نظر وجود دارد. در گزارش اخیر نیز سعی کردیم با منطق علمی قابل دفاع پیش برویم. حال باید ببینیم راه حل‌ها چیست؟
ما حدود چهار سال روی یکی از اصلی‌ترین کی‌پی‌آی‌های کسب‌وکارمان که شاخص او‌سی‌تی است گزارش می‌دادیم که رو به بهبود هم بود. اما امسال در این مورد با افت کیفیت مواجه بودیم که گزارش هم کردیم. اگر بخواهیم این گزارش را از نظر کیفیت دریافتی مخاطب از اینترنت بررسی کنیم این گزارش کاملاً صحیح است. ولی اگر بخواهیم در سنجش کیفیت اینترنت کشور وایت‌لیست‌ها را هم دخیل کنیم و تنها لیست خاکستری را در نظر نگیریم حتماً نتیجه چیز دیگری خواهد شد. پیشنهاد من این است که بخش خصوصی و دولتی به صورت مشترک روی این شاخص‌ها کار کنند و در آخر گزارشی رسمی ارائه شود که نتیجه بهتری برای کیفیت اینترنت ایران حاصل شود.»
ژوبین علاقه‌بند، مدیرعامل لیان نیز گفت: «نباید تنها به تشکیل چنین جلساتی اکتفا کرد و باید تعامل حفظ شود و شاخص‌ها به گونه‌ای تنظیم شوند که بتوانیم به یک گزارش واحد برسیم. این قطعاً نتیجه‌گیری مثبتی در خصوص این جلسه خواهد بود.»
لینک کوتاه: https://karangweekly.ir/2xjw
