اخیراً روح‌الله دهقانی فیروزآبادی معاونت علمی ریاست‌جمهوری یادداشتی در شبکه اجتماعی ویراستی منتشر کرده که واکنش بسیار گسترده و عمدتاً منفی فعالان اکوسیستم استارتاپی را برانگیخته است.
به طور خلاصه فیروزآبادی در این یادداشت به ارزش‌گذاری بیش از پیش استارتاپ‌هایی که اصطلاحاً تفکرات ارزشی دارند اشاره کرده است. او در این یادداشت خاطرنشان کرده که اکثر شرکت‌های دانش‌بنیان حامی منافع کشور هستند، اما در اکوسیستم استارتاپی نابهنجاری‌های جدی فرهنگی وجود دارد که حاصل شیوه ورود غربی به این حوزه است. فیروزآبادی در یادداشت خود تأکید داشته که باید با تدوین قوانین مستحکم از جریان‌های اصیل انقلابی حمایت شود.
اما صحبت‌های جدید معاونت علمی ریاست‌جمهوری چه نتیجه‌ای در اکوسیستم استارتاپی و کارآفرینی ایران به بار خواهد آورد؟ بیشتر فعالان این حوزه معتقد هستند جریانی دوقطبی به وجود خواهد آمد که نه به نفع مخالفان خواهد بود و نه به نفع موافقان و تنها باعث نابودی و ویرانی اکوسیستم خواهد شد.
اختلاف در خانواده استارتاپی ایران
رضا الفت‌نسب، عضو هیئت‌مدیره اتحادیه کشوری کسب‌وکار مجازی در گفت‌وگو با «کارنگ» درباره صحبت‌های فیروزآبادی گفت: «این صحبت‌ها قطعاً کمکی به اکوسیستم نمی‌کند. در ادامه شاهد این موضوع خواهیم بود که به طور رسمی دوقطبی در اکوسیستم رقم خواهد خورد. این اقدام عجیبی است که کسی در مقام معاونت رئیس‌جمهور چنین مسئله‌ای را مطرح کند. درست نیست که در برابر استارتاپ‌هایی که حضور دارند یکسری استارتاپ دیگر آورده شوند و در نتیجه تقابل ایجاد شود. در نهایت نیز به صرف اینکه علایق مذهبی آن استارتاپ‌ها متفاوت است آنها را کمک کنیم.»
الفت‌نسب ادامه داد: «فکر می‌کنم گویا یک فرد یا یک بخشی می‌خواهد در خانواده استارتاپی یک اختلاف بزرگ به وجود آورد و از دید من این صحبت اشتباه بوده است.
اکوسیستم استارتاپی یک خانواده است. از دید من اصولاً با اتحاد است که می‌توان مشکلات کشور را حل و فصل کرد. حال آنکه افراد مختلف سلایق متفاوتی هم دارند، اما همگی در یک کشور زندگی می‌کنیم. درست یا غلط هم می‌تواند مشکلاتی وجود داشته باشد ولی تمام این موارد را پذیرفته‌ایم و در حال کار کردن هستیم. حاکمیت و دولت هم باید برای تمامی افرادی که می‌خواهند در راستای اعتلای ایران و فعالیت‌های بیزینسی خود اقدامی انجام دهند به یک اندازه و با عدالت رفتار کند.»
او در ادامه درباره نگرانی‌های خود در خصوص احتمال ایجاد ممیزی گفت: «این‌گونه تصور می‌شود که شاید مسئولان برنامه‌ای پیش رو دارند و در راستای ایجاد ممیزی‌هایی در حال اقدام هستند. شخصاً فکر می‌کنم اگر چنین اتفاقی بیفتد، شاهد اختلافات بسیار زیادی در اکوسیستم خواهیم بود، که این روش درستی نیست.»
الفت‌نسب ادامه داد: «روش درست برخورد با این مسائل آن چیزی نیست که آقای فیروزآبادی بیان می‌کند. اینها اتفاقاتی است که در کشور در حال رخ‌دادن است و به عقیده من روش درست تعامل، صحبت و ریشه‌یابی است. اگر ریشه‌یابی کنیم متوجه می‌شویم که اصلاً این مسائل فقط مرتبط با اکوسیستم نیست و موضوعاتی است که در اجتماع نیز رخ می‌دهد و راه‌حل‌های آن را باید در مسائل سیاسی و اجتماعی جست‌وجو کرد.
اینکه بگوییم اکوسیستم نابهنجاری کرده و در دیگر جاها چنین مسائلی رخ نمی‌دهد هم درست نیست. این موضوعات در کسب‌وکارهای آفلاین نیز وجود دارد. صحبت‌های آقای فیروزآبادی جریان جدیدی را به وجود می‌آورد که نگران‌کننده خواهد بود. اگر بخواهد ممیزی خاصی به وجود آید قطعاً اتفاقات خوبی نخواهد افتاد و فکر می‌کنم در نهایت صحبت‌شان را اصلاح خواهند کرد.»
او تأکید کرد: «ای کاش دغدغه بیشتر این بود که استارتاپ‌هایی که می‌خواهند محرومیت‌زدایی کنند مورد حمایت قرار گیرند. به طور کلی روشی که شکل گرفته به هیچ عنوان درست نیست.»
با رویکرد جدید فیروزآبادی منابع انسانی و مالی را از دست خواهیم داد
علی بدیعی، هم‌بنیان‌گذار بیت‌هوم یکی دیگر از منتقدین رویکرد اخیر فیروزآبادی نسبت به استارتاپ‌ها است. او در گفت‌وگو با کارنگ گفت: «رویکرد ایشان قابل انتقاد است و من مخالف آن هستم. آقای فیروزآبادی در ابتدا برنامه‌های بسیار زیادی برای پیشرفت اکوسیستم استارتاپی و شرکت‌های دانش‌بنیان داشتند و هدف‌های بسیار بزرگی داشتند. نتیجه صحبت‌های ایشان دوقطبی به وجود خواهد آورد و قطعاً نه به نفع طرف موافق است و نه به نفع طرف مخالف و تنها یک فضای سیاسی به وجود خواهد آورد.»
او در خصوص ممیزی‌ها گفت: «واقعیت اینجاست که ممیزی‌ها به وجود آمده‌اند؛ آن هم به دلایل مختلف و در موضوعاتی که اصلاً برای آنها شرح وظایفی تعریف نشده است. برای مثال عملی که بیمه مرکزی در مقابل ازکی انجام داد. البته این تندروی‌ها را تنها نمی‌توان به گردن آقای فیروزآبادی انداخت.»
بدیعی ادامه داد: «من فکر می‌کنم این جریان‌هایی که به صورت کنترل‌نشده و سلیقه‌ای به خاطر خطاهایی که اشخاص انجام می‌دهند و به دنبال آن کل شرکت زیر سؤال می‌رود، قطعاً به ضرر اقتصاد کشور خواهد بود.
این کج‌سلیقگی‌ها مطمئناً باعث فرار مالی و منابع انسانی از کشور خواهد شد و این ظرفیت‌ها به کشورهای دیگر خواهند رفت و رقیب منابع داخلی می‌شوند. این سیکل غلط توسط خودمان در حال شروع شدن است.»
بدیعی درباره نتایج دوقطبی شدن استارتاپ‌ها گفت: «نتایج دوقطبی شدن همان است که مثلاً وقتی «دیجی‌کالا» را مورد برخورد قهری قرار می‌دهیم از طرفی دیگر «باسلام» مورد عتاب قرار می‌گیرد و من موافق این ضربه‌ها نیستم. این موارد باعث می‌شود صلاحیت کسب‌وکارها از بین برود.
دلایلی که برای ارزیابی شرکت‌ها وجود دارد دلایل فنی و درستی نیست و بیشتر سلیقه‌ای است؛ بنابراین کسی که در ارزیابی‌ها سطح پایین‌تری دریافت می‌کند، می‌تواند خود ارزیابی و نفر برتر را زیر سؤال ببرد و این را مطرح کند که بر اساس موضوعات غیرشایسته‌سالاری عمل شده است»
لینک کوتاه: https://karangweekly.ir/61oc
