درست است که چند سال اخیر، سال‌های سختی برای صنعت فناوری‌های مالی کشور بود؛ از غده سرطانی نظام کارمزد و دیگر مسائل رگولاتوری و تحریم‌ها گرفته تا کرونا و اتفاق‌های اجتماعی و تورم و مسائل پیرامون ارز هر کدام به نوعی نفس این صنعت را برید؛ اما هر جور که فکر می‌کنم، امسال یک طور دیگری سخت بود. سخت‌تر از تمام سخت‌های قبلی!
ما در این سال بیشتر از همیشه در وضعیت عدم آگاهی از آینده به سر بردیم. در تمام طول سال و به‌خصوص در شش ماه دوم آن وقتی با مدیران شرکت‌های بزرگ و کوچک صنعت فین‌تک کشور صحبت می‌کردیم، همه از تلاش‌هایشان برای بقا می‌گفتند و اینکه چگونه باید تاب بیاورند.
اینکه با رویش قارچ‌گونه مسائل و مشکلات، چقدر روشن نگه‌داشتن چراغ کسب‌وکارها سخت‌تر از همیشه شده است. به نقطه‌ای رسیده‌ایم که نه نیروی کار و نه کارفرما، دیگر کار کردن را در کشور به‌صرفه نمی‌دانند؛ ولی با این حال بسیاری از حرکت نایستاده و ادامه داده‌اند.
مصداق بارز قورباغه‌ای شده‌ایم که در دیگِ آبِ روی آتش، آهسته‌آهسته در حال پخته‌شدن است و اگر همین روند را ادامه دهیم، احتمالاً سال آینده دوباره در همین نقطه می‌ایستیم و می‌گوییم: «یقیناً ۱۴۰۲ از هر سال دیگری سخت‌تر بود!»
شرایط کنونی کسب‌وکارها دقیقاً مصداق حرکت در مه است و ظاهراً این مه، حالا حالا‌ها تمام‌شدنی نیست و نمی‌شود از آن به این زودی‌ها عبور کرد. از آنجایی که کسب‌وکارها نمی‌توانند تن به سکون دهند، به‌ناچار باید با همین سرعت آهسته به حرکت ادامه دهند و تاب‌آوری در مه را بیاموزند. با استمرار شرایط کشور برای سال ۱۴۰۲ به نظر می‌رسد کسب‌وکارها دیگر نمی‌توانند به‌دنبال رشد هیجانی باشند و باید به فکر رشدی متعادل باشند.
از طرف دیگر باید با فرض استمرار شرایط فعلی، چشم‌اندازی بلندمدت برای خود تعیین کنند و به‌منظور کاهش ریسک، تنوع را در کسب‌وکار خود جدی بگیرند. در شرایطی که کسب‌وکارها با قطعی اینترنت یا رشد چند ده هزار تومانی دلار در یک ماه مواجه هستند، دیگر نمی‌شود تمام تخم‌مرغ‌ها را در یک سبد چید.
در سال ۱۴۰۱ شاید کلمه مشترکی که به‌دفعات، از زبان مدیران کسب‌وکارها شنیدیم، کلمه «ناامیدی» بود. به نظر می‌رسد با مبهم‌بودن شرایط آینده و در صورت عدم تعیین تکلیف، این حس در سال ۱۴۰۲ چندین‌برابر شود؛ چالشی اساسی که در پی آن مهاجرت نیروهای متخصص را به‌دنبال دارد؛ نقطه‌ای بحرانی که می‌تواند نقطه شکستی برای کسب‌وکارهای کوچک و بزرگ باشد.
اما همان‌قدر که از ناامیدی‌ها شنیدیم، از امید همین مدیران ناامید نیز شنیدیم و اینکه چاره‌ای جز ادامه‌دادن ندارند. باید به حرکت در مه ادامه داد، حتی اگر بدانیم سال‌ها مجبور هستیم به حرکت در این مه ادامه دهیم. اما نکته اساسی در این است که در این شرایط باید بیش از هر زمان دیگری روی تاب‌آوری شخصی و کسب‌وکاری خودمان کار کنیم.
لینک کوتاه: https://karangweekly.ir/kgal
